خانواده‌ی گکویان Gekkonidae، خانواده‌ای از زیرراسته‌ی مارمولک‌سانیان، از راسته‌ی پولک‌داران و از رده‌ی خزندگان هستند. در این نوشته که به بخش هشتم خانواده‌ی گکویان می‌پردازد با ۳۰ گونه (از ۲۹۸ گونه) آشنا می‌شویم.
دنباله‌ی زیرخانواده‌ی گکوئیان Gekkoninae
دنباله‌ی سرده‌ی گکوهای انگشت‌پرده‌دار Gehyra
نام: گکوی خال‌دار زمینی آرنهم Arnhem Land spotted dtella
نام علمی: Gehyra pamela
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: سرزمین شمالی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: -
نگاره: Angus McNab
نام: گکوی خال‌دار لیچفیلد Litchfield spotted gecko
نام علمی: Gehyra paranana
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقه‌های سنگی سرزمین شمالی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۴ تا ۵/۷ سانتی‌متر، دُم کم‌وبیش همین اندازه
نگاره: Stephen Zozaya
نام: گکوی سنگی شبه‌جزیره‌ی بوروپ Burrup Peninsula rock gehyra
نام علمی: Gehyra peninsularis
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ایالت استرالیای غربی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۴/۲ تا ۴/۸ سانتی‌متر، دُم کم‌وبیش همین اندازه
نگاره: Stephen Zozaya
نام: گکوی پیلبارا Pilbara dtella
نام علمی: Gehyra pilbara
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: سرزمین شمالی و شمال ایالت استرالیای غربی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۴/۱ سانتی‌متر، دُم کم‌وبیش همین اندازه
نگاره: Damian Lettoof
نام: گکوی سنگی غرب میانه‌ی خال‌دار بزرگ Large spotted midwest rock gehyra
نام علمی: Gehyra polka
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقه‌های سنگی ایالت استرالیای غربی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۶/۱ سانتی‌متر، دُم کم‌وبیش همین اندازه
نگاره: Stephen Zozaya
نام: گکوی خال‌دار کیمبِرلی جنوبی Southern Kimberley spotted gecko
نام علمی: Gehyra pseudopunctata
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقه‌های سنگی ایالت استرالیای غربی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۴/۷ تا ۵/۸ سانتی‌متر، دُم کم‌وبیش همین اندازه
نگاره: Scott Macor
نام: گکوی سنگ‌نشین Rock-Dwelling Dtella
نام علمی: Gehyra pulingka
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: مرکز سرزمین شمالی، شمال غربی ایالت استرالیای جنوبی و بخش‌هایی از ایالت استرالیای غربی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۳/۸ تا ۴/۹ سانتی‌متر، دُم به درازای ۴/۳ تا ۵/۶ سانتی‌متر
نگاره: Jordan Mulder
نام: گکوی خال‌دار Spotted dtella
نام علمی: Gehyra punctata
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ایالت استرالیای غربی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۶/۵ سانتی‌متر، دُم کم‌وبیش همین اندازه
نگاره: Jari Cornelis
نام: گکوی ارغوانی Purplish dtella
نام علمی: Gehyra purpurascens
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: سرزمین شمالی و ایالت‌های کوئینزلند، استرالیای جنوبی و استرالیای غربی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۶/۴ سانتی‌متر، دُم کم‌وبیش همین اندازه
نگاره: Brad Maryan
نام: گکوی تنومند Robust dtella
نام علمی: Gehyra robusta
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: شمال غربی ایالت کوئینزلند کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: -
نگاره: Ryan Francis
نام: گکوی انگشت‌گوه‌ای کوچک Small wedge-toed gecko
نام علمی: Gehyra spheniscus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقه‌های سنگی ایالت استرالیای غربی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۴/۵ سانتی‌متر، دُم کم‌وبیش همین اندازه
نگاره: Scott Macor
نام: گکوی پیلبارای هلال‌نشان Crescent-marked Pilbara gehyra
نام علمی: Gehyra unguiculata
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ایالت استرالیای غربی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۳/۹ سانتی‌متر، دُم کم‌وبیش همین اندازه
نگاره: Stephen Zozaya
نام: گکوی درختی Tree dtella
نام علمی: Gehyra variegata
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقه‌های خشک تا نیمه‌نمناک همچون درخت‌زارها، درختچه‌زارها و منطقه‌های سنگی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۵/۵ سانتی‌متر، دُم به درازای ۷ سانتی‌متر
نگاره: Akash Samuel
نام: گکوی درختی شرقی Eastern tree dtella
نام علمی: Gehyra versicolor
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درخت‌زارها، درختچه‌زارها و منطقه‌های سنگی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۳/۷ تا ۵/۴ سانتی‌متر، دُم به درازای ۴ تا ۵/۸ سانتی‌متر
نگاره: Jules Farquhar
نام: گکوی رُخ‌تمساح Crocodile-faced dtella
نام علمی: Gehyra xenopus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ایالت استرالیای غربی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۸ سانتی‌متر، دُم کم‌وبیش همین اندازه
نگاره: lockie Gilding
سرده‌ی گکوهای راستین Gekko
نام: گکوی طلایی Golden gecko
نام علمی: Gekko badenii
پایندگی: گونه‌ی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقه‌های سنگی و جنگل‌های دشت نمناک جنوب کشور ویتنام در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۱۸ تا ۲۰ سانتی‌متر برای نرها و ۱۳ تا ۱۵ سانتی‌متر برای ماده‌ها، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: David Kenny
نام: گکوی چینی خاکستری Gray's Chinese gecko
نام علمی: Gekko chinensis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درخت‌زارها و درختچه‌زارهای جنوب کشور چین و هنگ کنگ در شرق قاره‌ی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۱۸ سانتی‌متر، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: Inglourious Reptiles
نام: گکوی توکای Tokay gecko
نام علمی: Gekko gecko
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درخت‌زارها و تخته‌سنگ‌های جنگل‌های بارانی کشورهای بوتان، نپال، بنگلادش و شمال شرقی هند در جنوب قاره‌ی آسیا و سراسر جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: وزن ۱۵۰ تا ۳۰۰ گرم، بدن به درازای ۳۵ تا ۴۰ سانتی‌متر برای نرها و ۲۰ تا ۳۰ سانتی‌متر برای ماده‌ها، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: Oleg Nabrovenkov
(آشنایی بیشتر با گکوی توکای)
نام: گکوی هوکو Hokou gecko
نام علمی: Gekko hokouensis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های شرق کشور چین، جزیره‌ی تایوان و جزیره‌ی کیوشو و جزیره‌های ریوکیوی کشور ژاپن در شرق قاره‌ی آسیا
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۴/۳ سانتی‌متر، دُم کم‌وبیش همین اندازه
نگاره: K.C. Hung
نام: گکوی پرنده‌ی کول Kuhl's flying gecko
نام علمی: Gekko kuhli
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های بارانی کشورهای مالزی، اندونزی، سنگاپور و جنوب تایلند در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۱۱ سانتی‌متر، دُم به درازای ۱۱ سانتی‌متر
نگاره: Steven Wong
نام: گکوی پرنده‌ی پشت‌هموار Smooth-backed gliding gecko
نام علمی: Gekko lionotum
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های کشورهای تایلند، جنوب میانمار، غرب مالزی، بخش‌هایی از بنگلادش و ایالت میزورام هند در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۹/۶ سانتی‌متر، دُم کم‌وبیش همین اندازه
نگاره: Frank Deschandol
نام: گکوی خانگی خال‌دار Spotted house gecko
نام علمی: Gekko monarchus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های کشورهای فیلیپین، سنگاپور، اندونزی، جنوب تایلند، پاپوآ گینه‌ی نو، جزیره‌ی تایوان و برخی جزیره‌های کوچک مالزی در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۹/۵ سانتی‌متر، دُم به درازای ۱۱ سانتی‌متر
نگاره: Budak
نام: گکوی چشم‌سبز اِسمیت Smith's green-eyed gecko
نام علمی: Gekko smithii
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های کشورهای سنگاپور، میانمار، جنوب تایلند، غرب مالزی، بخش بورنئو و جزیره‌ی سوماترای اندونزی و گروه‌جزیره‌ی نیکوبار هند در جنوب شرقی آسیا
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۱۹ سانتی‌متر، دُم به درازای ۱۶ سانتی‌متر
نگاره: L. Lee Grismer
نام: گکوی خط‌دار Lined gecko
نام علمی: Gekko vittatus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های کشورهای پالائو، جزایر سلیمان، شمال وانواتو و جزیره‌ی گینه‌ی نو در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۱۴ سانتی‌متر، دُم کوتاه‌تر از این اندازه
نگاره: Jake Scott
سرده‌ی گکوهای خانگی Hemidactylus
نام: -
نام علمی: Hemidactylus angulatus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های مرکز و غرب قاره‌ی آفریقا
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۶/۶ سانتی‌متر، دُم کم‌وبیش همین اندازه
نگاره: Gabri Mtnez
نام: گکوی انگشت‌برگی بوآ ویستا Boa Vista leaf-toed gecko
نام علمی: Hemidactylus boavistensis
پایندگی: گونه‌ی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های کشور جزیره‌ای کیپ ورد در غرب قاره‌ی آفریقا
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۵ سانتی‌متر، دُم کم‌وبیش همین اندازه
نگاره: -
نام: گکوی انگشت‌برگی شرقی Oriental leaf-toed gecko
نام علمی: Hemidactylus bowringii
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌ها و کشت‌زارهای کشورهای نپال، بوتان، تایوان، ویتنام، میانمار، جنوب چین و جزیره‌های ریوکیوی کشور ژاپن در شرق و جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۳/۳ سانتی‌متر، دُم به درازای ۵/۱ سانتی‌متر
نگاره: Donald Hobern
نام: گکوی خانگی بروک Brooke's house gecko
نام علمی: Hemidactylus brookii
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌ها، درختچه‌زارها، باغ‌های روستایی و شهرهای جنوب و جنوب شرقی قاره‌ی آسیا، غرب و شرق آفریقا، آمریکای مرکزی و شمال آمریکای جنوبی
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۵/۸ سانتی‌متر، دُم به درازای ۶ سانتی‌متر
نگاره: Dr. Raju Kasambe
نام: گکوی خانگی موکارد Mocquard's house gecko
نام علمی: Hemidactylus craspedotus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌ها و کشت‌زارهای کشورهای مالزی، اندونزی، سنگاپور و جنوب تایلند در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۵/۹ سانتی‌متر، دُم به درازای ۶/۴ سانتی‌متر
نگاره: Frank Deschandol
نام: گکوی دُم‌برگی نواری Banded leaf-toed gecko
نام علمی: Hemidactylus fasciatus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های کشورهای گینه، لیبریا، ساحل عاج، غنا و توگو در غرب قاره‌ی آفریقا
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۹/۵ سانتی‌متر، دُم به درازای ۷/۷ سانتی‌متر
نگاره: Matthieu Berroneau
گونه‌های خانواده‌ی گکویان (بخش نخست) - (بخش دوم) - (بخش سوم) - (بخش چهارم) - (بخش پنجم) - (بخش ششم) - (بخش هفتم) - (بخش هشتم) - (بخش نهم) - (بخش دهم)
بن‌مایگان: wikipedia
گردآوری: فرتورچین
