نام: کرگدن جاوه‌ای Javan rhinoceros
نام علمی: Rhinoceros sondaicus
فرمان‌رو: جانوران
شاخه: طنابداران
رده: پستانداران
راسته: تک‌سم‌سانان
زیرراسته: شاخ‌دارسانیان
خانواده: کرگدنان
سرده: بینی‌شاخ‌ها
پایندگی: گونه‌ی رو به نابودی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زمان زیست: دوره‌ی پلیستوسن پیشین (۲/۵۸۸ تا ۰/۷۸۱ میلیون سال پیش) تا دوره‌ی هولوسن (۱۱۷۰۰ سال پیش تاکنون)
زیستگاه: جنگل‌های گرمسیری پارک ملی اوجونگ کولون در غرب جزیره‌ی جاوه‌ی کشور اندونزی در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
زندگانی: ۳۰ تا ۴۰ سال (دربند ۱۰ تا ۲۰ سال)
سن بلوغ: نرها ۱۰ سالگی و ماده‌ها ۵ تا ۷ سالگی
زادآوری: زنده‌زا، ۱ نوزاد، با ۵۰۲ روز زمان بارداری (کرگدن‌های جاوه‌ای هر ۴ تا ۵ سال یک بار زادآوری می‌کنند.)
خوراک: گیاهان همچون شاخه‌های نازک، شاخ و برگ‌های جوان و میوه‌های افتاده همچون انجیر
شکارگران: آدمی (بچه‌ها (در گذشته): ببر جاوه‌ای (زیرگونه‌ی نابود شده‌ی ببر))
رنگ: قهوه‌ای-خاکستری
اندازه: وزن ۹۰۰ تا ۲۳۰۰ کیلوگرم، سر و بدن به درازای ۲۰۰ تا ۴۰۰ سانتی‌متر، دُم به درازای ۷۰ سانتی‌متر، بلندای بدن تا شانه‌ها ۱۴۰ تا ۱۷۰ سانتی‌متر
درباره‌ی جانور: کرگدن جاوه‌ای یا کرگدن سوندا Sunda rhinoceros یا کرگدن تک‌شاخ کوچک Lesser one-horned rhinoceros، جانوری روزگرد است. همچنین کرگدن جاوه‌ای به‌جز زمان زادآوری، جانوری تنهازیست است. این جانوران بدنی تنومند، سینه‌ای پهن، پاهایی کوتاه و نیرومند، دُمی دراز و پوستی کلفت و چین‌دار دارند. همچنین آنان سری بزرگ و کشیده، گوش‌هایی کم‌وبیش بلند و چشمانی کوچک دارند. کرگدن‌های نر ۱ شاخ کوتاه در بالای بینی‌شان دارند، ولی ماده‌ها از این شاخ بی‌بهره هستند. این شاخ از جنس کراتین ساخته شده و ۲۰ تا ۲۷ سانتی‌متر بلندا دارد. کرگدن‌های جاوه‌ای از این شاخ برای دفاع، کندن ریشه‌ها و شکستن شاخه‌ها بهره می‌برند. بخش‌های بالایی پاها و شانه‌های این کرگدن‌ها با برجستگی‌های زگیل‌مانند پوشیده شده است. همچنین نرها دارای گردنی با چین‌های بزرگ هستند، ولی ماده‌ها دارای گردنی با چین‌های کوچک یا بدون چین هستند. کرگدن‌های جاوه‌ای لب بالایی نوک‌تیز و پیشگیری دارند. آنان می‌توانند از این لب برای گرفتن و خوردن برگ‌ها و شاخه‌های درختان بهره ببرند. این جانوران سُم‌رو هستند و بر روی نوک انگشتان پا راه می‌روند. کرگدن‌ها ۳ انگشت کوچک در هر یک از پاهای خود دارند که با سُم کوچکی پایان می‌یابند. سُم، پوششی سخت در نوک انگشتان پای پستانداران سُم‌دار است که از جنس کراتین ساخته شده و از بخش نرم ته پاهای آنان در برابر آسیب‌ها جلوگیری می‌کند. کرگدن‌های جاوه‌ای آهسته گام برمی‌دارند، ولی در بازه‌های کوتاه می‌توانند با سرعت بدوند. این جانوران برای خنک شدن و نگهداری از پوست‌شان در برابر خورشید و همچنین دور کردن حشرات گزنده و انگل‌ها، بدن‌شان را با گل می‌پوشانند. کرگدن‌های جاوه‌ای حس بویایی و شنوایی خوبی دارند، ولی بینایی آنان کم‌توان است. همچنین آنان قلمروخواه هستند. قلمرو آنان میان ۱۲ تا ۲۰ کیلومتر مربع برای نرها و ۳ تا ۱۴ کیلومتر مربع برای ماده‌ها گستردگی دارد.
بن‌مایگان: wikipedia - animaldiversity
نگاره: Jeremy Cozannet - Jeremy Cozannet
گردآوری: فرتورچین
