پارک ملی یلواستون - میراث آمریکا

۱۲ خرداد ۱۴۰۰ میراث جهانی یونسکو میراث آمریکا

نام: پارک ملی یلواستون Yellowstone National Park
گونه: طبیعی
تاریخ ثبت: ۱۹۷۸
شماره‌ی ثبت: ۲۸
کشور: آمریکا
جایگاه: ایالت‌های وایومینگ، مونتانا و آیداهو
گستره: ۸۹۸۳/۱۸ کیلومتر مربع
درباره‌ی میراث: پارک ملی یلواستون نخستین پارک ملی کشور آمریکا و نخستین پارک ملی ثبت شده در جهان است. این پارک در سال ۱۸۷۲ پایه‌گذاری شده و ۹۶ درصد آن در ایالت وایومینگ، ۳ درصد آن در ایالت مونتانا و ۱ درصد آن در ایالت آیداهو جای گرفته است. با آن‌که پارک ملی یلواستون در آغازین سال‌های سده‌ی نوزدهم پیدا شده، ولی بومیان آمریکا از ۱۱۰۰۰ سال پیش در منطقه‌ی یلواستون زندگی می‌کرده‌اند.
آوازه‌ی پارک ملی یلواستون بیشتر برای پوشش گیاهی و فراوانی جانوران آن و همچنین ویژگی‌های انرژی زمین‌گرمایی همچون آبفشان‌های آن است. ۸۰ درصد این پارک را جنگل‌ها، ۵ درصد را رودها و دریاچه‌ها و ۱۵ درصد مانده را بیشتر سبزه‌زارها پوشش می‌دهند. پارک ملی یلواستون دربرگیرنده‌ی جنگل‌ها، رشته‌کوه‌ها، کوه‌ها، دره‌ها، رودها، دریاچه‌ها، آبشارها و آبفشان‌های فراوان است. برخی از برجسته‌ترینِ آن‌ها بر این پایه‌اند:
کوه‌ها: در پارک یلواستون کمینه ۷۰ کوهِ نام‌گذاری شده با بلندای بیش از ۲۴۰۰ متر یافت می‌شود. بلندترین کوه این پارک «قله‌ی ایگل یا عقاب» است که ۳۴۶۶ متر بلندا دارد.
دره‌ها: گرند کنیون یلواستون، بزرگ‌ترین ژرف‌دره‌ی این پارک است و رود یلواستون از همین دره گذر می‌کند. این دره ۳۹ کیلومتر درازا، ۰/۴۰ تا ۱/۲۱ کیلومتر پهنا و ۲۴۰ تا ۳۷۰ متر ژرفا دارد.
رودها: در پارک یلواستون چندین رود و جویبار روان هستند. برجسته‌ترینِ آن‌ها رود یلواستون با درازای ۱۱۱۴ کیلومتر، رود اسنیک با درازای ۱۷۳۵ کیلومتر، رود مدیسن با درازای ۲۹۵ کیلومتر، رود گالاتین با درازای ۱۹۰ کیلومتر، رود فال با درازای ۱۰۳ کیلومتر، رود لامار با درازای ۶۴ کیلومتر، رود گرادنر با درازای ۴۰ کیلومتر، رود گیبن با درازای ۴۰ کیلومتر، رود فایرهول با درازای ۳۴ کیلومتر، رود لوییس با درازای ۲۹ کیلومتر و رود هارت با درازای ۷/۷ کیلومتر هستند.
دریاچه‌ها: پارک یلواستون چندین دریاچه‌ی بزرگ و کوچک در خود جای داده است. بزرگ‌ترینِ آن‌ها «دریاچه‌ی یلواستون» است. گستردگی این دریاچه ۳۵۰ کیلومتر مربع، درازای کرانه‌ای آن ۱۸۰ کیلومتر، میانگین ژرفای آن ۴۲ متر و بیشینه‌ی ژرفای آن ۱۲۰ متر است. از دیگر دریاچه‌های بزرگ این پارک می‌توان گریب، هارت، آیزا، لوییس، شوشونی، تراوت و رانگلر را نام برد.
آبشارها: پارک ملی یلواستون دارای ۴۵ آبشارِ نام‌گذاری شده و صدها آبشار بی‌نام با بلندای بیش از ۴/۶ متر است. از برجسته‌ترین آبشارهای این پارک می‌توان آبشارهای یلواستون پایین با بلندای ۹۴ متر، یلواستون بالا با بلندای ۳۳ متر، یونیون با بلندای ۷۶ متر، آسپری با بلندای ۴۶ متر، تاور با بلندای ۴۰ متر، گیبون با بلندای ۲۶ متر، مای‌استیک با بلندای ۲۱ متر و آیریس با بلندای ۱۴ متر را نام برد.
آبفشان‌ها: نزدیک به نیمی از آبفشان‌ها و ویژگی‌های انرژی زمین‌گرمایی جهان در پارک ملی یلواستون جای گرفته‌اند. چرایی فوران این آبفشان‌ها، مخزن بسیار بزرگی از گدازه‌های آتشفشانی‌ست که در زیر این پارک جای دارد. «آبفشان» چشمه‌ی آب گرمی‌ست که در بازه‌ی زمانی شناخته شده‌ای، آب داغ را با شتاب فراوان به بیرون پرتاب می‌کند. در این پارک نزدیک به ۱۲۸۳ آبفشان جای گرفته که برجسته‌ترینِ آن‌ها «آبفشان اُلد فیتفول» است. این آبفشان هر ۶۰ تا ۱۱۰ دقیقه یک بار، ۱۴ تا ۳۲ هزار لیتر آب جوش را در زمانی نزدیک به ۱/۵ تا ۵ دقیقه تا بلندای ۳۲ تا ۵۶ متری به بیرون پرتاب می‌کند. از دیگر آبفشان‌های برجسته‌ی این پارک می‌توان آبفشان استیم‌بوت، آبفشان بزرگ، آبفشان شیر، آبفشان کندو، آبفشان کلپسیدرا، آبفشان کاسل، چشمه‌ی منشوری بزرگ و استخر شکوه بامداد را نام برد.
پارک ملی یلواستون زیستگاه نزدیک به ۶۹۰۰۰ گونه درخت و دیگر گیاهان آوندی، ۶۷ گونه پستاندار، ۳۱۸ گونه پرنده، ۷ گونه خزنده، ۴ گونه دوزیست و ۱۸ گونه ماهی‌ست. برخی از برجسته‌ترینِ آن‌ها بر این پایه‌اند:

پستانداران: کایوت، گرگ شمال غرب (زیرگونه‌ی گرگ خاکستری)، روباه سرخ، خرس گریزلی (زیرگونه‌ی خرس قهوه‌ای)، خرس سیاه آمریکایی، راکون، شیر کوهی، وشق کانادایی، گربه‌ی دم‌کوتاه، بوفالوی آمریکایی، گوسفند بزرگ‌شاخ، بز کوهی راکی، شاخ‌چنگالی، گوزن دم‌سفید، استرآهو، الک کوه راکی (زیرگونه‌ی واپیتی یا الک) و موس.

پرندگان: غاز کانادایی، قوی شیپورچی، خوتکای دارچینی، نوک‌پهن شمالی، اردک ارده‌ای، گیلار آمریکایی، مرغابی سرسبز، فیلوش شمالی، خوتکای بال‌سبز، اردک طوقی، اردک سرپف، اردک چشم‌طلایی ایسلندی، اردک ماهی‌خوار معمولی، اردک گلگون، درنای شنزار، کاکایی کالیفرنیایی، پلیکان سفید آمریکایی، حواصیل آبی بزرگ، عقاب ماهی‌گیر، عقاب سرسفید، باز سوینسون، باز دم‌سرخ، بوف شاخدار بزرگ، فندق‌شکن کلارک، زاغی نوک‌سیاه و غراب معمولی.

خزندگان: لاک‌پشت نگارین، مار بوآ لاستیکی، مار زنگی دشتی، مار ورزا، مار بندجورابی معمولی، مار بندجورابی کوهی و مارمولک درمنه.

دوزیستان: قورباغه‌ی هم‌سرای شمالی، قورباغه‌ی خال‌دار کلمبیا، وزغ غربی و سمندر ببری.

ماهیان: آویشن‌ماهی قطبی، ماهی مکنده‌ی بینی‌دراز، ماهی مکنده‌ی کوهی، ماهی مکنده‌ی یوتا، ماهی کپور خال‌دار، سفیدماهی کوهی، درخشان‌ماهی پهلوسرخ، چاب یوتا و قزل‌آلای سنگدل.