خانواده‌ی وزغ‌های بیل‌پای اروپایی Pelobatidae، خانواده‌ای از زیرراسته‌ی میان‌غوک‌سانیان، از راسته‌ی بی‌دُم‌سانان و از رده‌ی دوزیستان هستند. در این خانواده تنها شش گونه‌ی وزغ‌های بیل‌پای بالکان، ایبریایی، معمولی، سوری، مراکشی و پالاس جای دارند. گونه‌های خانواده‌ی وزغ‌های بیل‌پای اروپایی در قاره‌ی اروپا، شمال غربی آفریقا و غرب آسیا زندگی می‌کنند. این جانوران بدنی کوتاه، گوی‌مانند و بدون دُم، پوستی هموار، چشمانی درشت با مردمک عمودی و دست‌هایی کوتاه و پاهایی بلند دارند. همچنین این قورباغه‌ها انگشتانی پرده‌دار برای شنا کردن دارند. آنان برآمدگی استخوانی بیل‌مانندی نیز در کف پاهای پشتی‌شان دارند. آنان با این استخوان بیل‌مانند، زمین را می‌کَنَند. گونه‌های این خانواده همگی خشکی‌زی و دالان‌ساز هستند. وزغ بیل‌پای مراکشی با درازای ۶/۴ سانتی‌متر و وزغ بیل‌پای ایبریایی با درازای ۱۱ سانتی‌متر، کوچک‌ترین و بزرگ‌ترین گونه‌های خانواده‌ی وزغ‌های بیل‌پای اروپایی به‌شمار می‌روند. در این نوشته با ۴ گونه‌ی این خانواده آشنا می‌شویم.
چند نکته برای آشنایی بیشتر با دوزیستان و قورباغه‌ها: قورباغه یا غوک جانوری دوزیست از راسته‌ی بی‌دُم‌سانان است. دوزیستان جانورانی خونسرد هستند که از دیدگاه فرگشتی میان ماهیان و خزندگان جای می‌گیرند. بیشتر دوزیستان تخم‌گذارند. نوزادی که از تخم بیرون می‌آید لارو نامیده می‌شود. لاروها گام به گام و با فرآیندی به‌نام دگردیسی به جانوری بالغ دگرگون می‌شوند. دوزیستان نوزادی خود را در آب و بزرگسالی خود را در خشکی و آب زندگی می‌کنند. آنان بدنی برهنه و بدون پولک دارند. بیشتر دوزیستان از راه شش‌ها و پوست خود دم‌وبازدم انجام می‌دهند. پوست باید همیشه نمناک باشد تا بتواند اکسیژن را دریافت کند. اگر پوست آنان خشک شود، نمی‌توانند دم‌وبازدم انجام دهند، پس می‌میرند. اکسیژن دریافت شده از راه پوست به درون رگ‌های خونی زیر پوست می‌رود و رگ‌ها نیز اکسیژن را به بخش‌های گوناگون بدن می‌رسانند. دوزیستان دارای سه گونه غده به نام‌های غده‌های موکوسی، غده‌های دانه‌دار و غده‌های لوله‌ای هستند. غده‌های موکوسی پوست را نمناک نگاه می‌دارند. غده‌های دانه‌دار از پوست زهر تراوش می‌کنند و غده‌های لوله‌ای از پوست ماده‌ای چسبناک تراوش می‌کنند. ماده‌ی چسبناک برای چسبیدن جانور نر به ماده در هنگام جفت‌گیری کاربرد دارد.
قورباغه‌ها خونسرد هستند، به‌گونه‌ای که درجه‌ی دمای بدن آنان، همانند درجه‌ی دمای هوا یا آب پیرامون آنان است. زمانی که بدن‌شان سرد می‌شود، آفتاب می‌گیرند تا گرم شوند و زمانی که بدن‌شان بیش از اندازه گرم می‌شود، به درون آب می‌روند تا خنک شوند. قورباغه‌ها در آب تخم‌گذاری می‌کنند. تخم‌های آنان درون لایه‌ای از ماده‌ای ژلاتینی جای گرفته‌اند. هنگامی که نوزاد سر از تخم بیرون می‌آورد، مانند ماهیان باله دارد. او می‌تواند با باله‌ها و دُم بلندش شنا کند. قورباغه‌ی نابالغ از راه آبشش دم‌وبازدم انجام می‌دهد و تا زمانی که به بلوغ نرسیده است از آب بیرون نمی‌آید. با رشد نوزاد قورباغه، نخست پاهای پشتی و پس از آن پاهای جلویی او رشد می‌کنند. سپس شش‌ها بزرگ می‌شوند و قورباغه‌ی جوان با نگه داشتن سر خود در بالای آب، می‌تواند دم‌وبازدم انجام داده و کم‌کم از آب بیرون بیاید. رفته رفته دُم او کوتاه‌تر می‌شود تا این‌که قورباغه‌ی جوان همانند قورباغه‌های بالغ می‌شود.
قورباغه‌ها دارای بدنی کوتاه و بدون دُم هستند. آنان همچنین زبان چسبنده‌ی درازی دارند. درازای این زبان کم‌وبیش یک سوم درازای بدن آن‌هاست. زبان قورباغه‌ها به‌جای پشت در جلوی دهان آنان جای گرفته است. آنان زبان خود را به بیرون پرتاب می‌کنند و با آن حشرات را شکار می‌کنند. زبان نیرومند آنان می‌تواند با سرعت فراوانی به شکار رسیده و با گرفتن آن به سوی دهان بازگردد. قورباغه‌ها دندان‌هایی به‌نام وومرین دارند که در آرواره‌ی بالا و در بخش جلویی دهان آنان جای گرفته است. دندان‌های آرواره‌ی بالایی کم‌توانند، آرواره‌ی پایینی نیز دندان ندارند. از همین روی قورباغه‌ها نمی‌توانند خوراک را بجوند. آنان این دندان‌ها را برای گرفتن و نگه داشتن شکار به‌کارگیری می‌کنند و سپس خوراک را یک‌جا فرو می‌برند. قورباغه‌ها گوش بیرونی ندارند. به‌جای آن تمپانوم یا طبل‌گوش یا پرده‌گوش دارند که در دو سوی سر آنان جای دارد. موج‌های صدا پرده‌گوش را می‌لرزاند، سپس پرده‌گوش موج‌ها را به گوش میانی و گوش میانی موج‌ها را به مغز می‌رساند.
قورباغه‌های نر دارای کیسه‌های صدای درونی در گلو یا دو سوی گردن هستند. با آن‌که این کیسه‌ها در درون بدن قورباغه جای دارند، ولی در زمانی که از هوا پُر می‌شوند، پوست نرم بیرونی بدن نیز باد کرده و برآمده می‌شود. به‌کارگیری کیسه‌ی صدا بدین گونه است که قورباغه‌ی نر هوا را فرو برده و سوراخ‌های بینی و دهان خود را می‌بندد. سپس با فشار، هوا را میان دهان و شش‌های خود پس و پیش می‌کند. زمانی صدا پدید می‌آید که هوا از روی تارهای آوایی گذر کند و آن‌ها را بلرزاند. زمانی که قورباغه آواز می‌خواند، کیسه‌های صدا همانند یک تشدیدگر کار می‌کند و توان صدای قورباغه را افزایش می‌دهد.
قورباغه‌ها و وزغ‌ها همانند یکدیگرند، ولی ناهمگونی‌هایی با یکدیگر دارند. بیشتر قورباغه‌ها پوستی هموار، نرم و نمنک دارند و در نزدیکی آب‌ها زندگی می‌کنند. ولی بیشتر وزغ‌ها پوستی ناهموار، خشک و زگیل‌مانند دارند و بیشتر خشکی‌زی هستند. قورباغه‌ها دست‌هایی کوتاه و پاهایی بلند دارند، از همین روی به‌جای راه رفتن، می‌جهند. ولی وزغ‌ها دست‌ها و پاهایی هم‌اندازه دارند، از همین روی به‌جای پریدن، راه می‌روند. بیشتر قورباغه‌ها انگشتانی پرده‌دار برای شنا کردن دارند، ولی وزغ‌ها دارای انگشتانی بدون پرده هستند.
برخی از قورباغه‌ها درختی هستند و بسیار کم به روی زمین می‌آیند. برخی نیز دالان‌ساز هستند و در زیر زمین زندگی می‌کنند و تنها برای زادآوری به روی زمین می‌آیند. گروهی از قورباغه‌ها زهرآگین هستند، به‌گونه‌ای که برخی از آنان از زهرآگین‌ترین جانوران خشکی‌زی زمین به‌شمار می‌روند.
سرده‌ی Pelobates
نام: وزغ بیل‌پای ایبریایی Iberian spadefoot toad
نام علمی: Pelobates cultripes
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقه‌های باز، تپه‌های شنی، چمن‌زارها، زمین‌های کشاورزی و کشت‌زارهای کشورهای پرتغال و اسپانیا در جزیره‌مانند ایبری و بخش‌هایی از جنوب و غرب کشور فرانسه در جنوب غربی قاره‌ی اروپا
اندازه: بدن به درازای ۱۱ سانتی‌متر
نگاره: Christophe Dufresnes
(آشنایی بیشتر با وزغ بیل‌پای ایبریایی)
نام: وزغ بیل‌پای معمولی Common spadefoot toad
نام علمی: Pelobates fuscus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های مخروطی، برگریز و مخلوط، لبه‌ی جنگل‌ها، درخت‌زارها، سبزدشت‌ها، چمن‌زارها، کشت‌زارها، پارک‌ها و باغ‌های کشورهای اتریش، بلاروس، بلژیک، بوسنی و هرزگوین، بلغارستان، کرواسی، جمهوری چک، دانمارک، استونی، فرانسه، آلمان، یونان، مجارستان، ایتالیا، لتونی، لیتوانی، مولداوی، هلند، لهستان، رومانی، روسیه، صربستان، اسلواکی، اسلوونی، سوئد، ترکیه و اوکراین در قاره‌ی اروپا
اندازه: بدن به درازای ۶/۵ سانتی‌متر برای نرها و ۸ سانتی‌متر برای ماده‌ها
نگاره: Roberto Sindaco
(آشنایی بیشتر با وزغ بیل‌پای معمولی)
نام: وزغ بیل‌پای سوری Syrian spadefoot toad
نام علمی: Pelobates syriacus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درخت‌زارها، بوته‌زارها، منطقه‌های نیمه‌بیابانی، بدبوم‌ها، زمین‌های کشاورزی و تپه‌های شنی کشورهای ارمنستان، آذربایجان، بلغارستان، گرجستان، یونان، ایران، اسرائیل، لبنان، مقدونیه، رومانی، روسیه، صربستان، سوریه و ترکیه در شرق قاره‌ی اروپا و غرب آسیا
اندازه: بدن به درازای ۶ تا ۹ سانتی‌متر
نگاره: Frank Deschandol
(آشنایی بیشتر با وزغ بیل‌پای سوری)
نام: وزغ بیل‌پای مراکشی Moroccan spadefoot toad
نام علمی: Pelobates varaldii
پایندگی: گونه‌ی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: خاک‌های شنی درخت‌زارهای چوب‌پنبه‌ی دشت‌های کرانه‌ای شمال غربی کشور مراکش در شمال غربی قاره‌ی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۴/۴ تا ۶/۱ سانتی‌متر برای نرها و ۴/۵ تا ۶/۴ سانتی‌متر برای ماده‌ها
نگاره: Budi Rebollo Fernandez
بن‌مایگان: wikipedia - animaldiversity - amphibiaweb
گردآوری: فرتورچین
