نام: ولورین Wolverine
نام علمی: Gulo gulo
فرمان‌رو: جانوران
شاخه: طنابداران
رده: پستانداران
راسته: گوشت‌خوارسانان
زیرراسته: سگ‌سانیان
خانواده: راسویان
زیرخانواده: Guloninae
سرده: دله‌ها
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زمان زیست: دوره‌ی پلیستوسن (۲/۵۸ تا ۰/۰۱۱۷ میلیون سال پیش) تا دوره‌ی هولوسن (۱۱۷۰۰ سال پیش تاکنون)
زیستگاه: جنگل‌های سرددشت‌ها و منطقه‌های آلپی زیرشمالگانی کشور روسیه و منطقه‌ی اسکاندیناوی در شمال اوراسیا و همچنین کشور کانادا، ایالت آلاسکا و بخش‌هایی از شمال غربی کشور آمریکا در شمال آمریکای شمالی
زندگانی: ۵ تا ۷ سال (بیشینه ۱۳ سال) (دربند ۱۷ سال)
سن بلوغ: نرها ۷۷۶ روزگی و ماده‌ها ۷۱۰ روزگی
زادآوری: زنده‌زا، ۱ تا ۵ نوزاد، با ۱۲۰ تا ۲۷۲ روز زمان بارداری
خوراک: لاشه‌ی جانوران، همچنین شکار تشی‌ها، سنجاب‌ها، سنجابچه‌ها، سگ آبی آمریکایی، سگ آبی اوراسیایی، مارموت‌ها، موش‌های کور، موش‌های دالان‌ساز، خرگوش‌ها (سرده‌ای از خانواده‌ی خرگوشان)، ول‌ها، موش‌ها، خرموش‌ها، حشره‌خوارها، موش‌های قطبی، گوزن شمالی، شوکا، گوزن دم‌سفید، استرآهو، گاومیش‌های کوهان‌دار، موس و واپیتی، همچنین گاهی شکار سمورها و راسوها (سرده‌هایی از خانواده‌ی راسویان)، مینک آمریکایی، مینک اروپایی، وشق اوراسیایی، وشق کانادایی، کایوت و توله‌ی گرگ، گاهی پرندگان به‌ویژه غازها، تخم پرندگان و لارو حشرات، همچنین میوه‌های بری و ریشه و دانه‌ی گیاهان
شکارگران: گرگ، شیر کوهی، خرس سیاه آمریکایی، خرس قهوه‌ای، عقاب طلایی و آدمی
رنگ: قهوه‌ای یا سیاه گراینده به قهوه‌ای، دارای نواری زرد یا طلایی در پهلوها (از روی سر تا دُم)
اندازه: وزن ۷ تا ۲۷/۵ کیلوگرم، سر و بدن به درازای ۶۵ تا ۱۰۹ سانتی‌متر، دُم به درازای ۱۷ تا ۲۶ سانتی‌متر، بلندای بدن تا شانه‌ها ۳۶ تا ۴۵ سانتی‌متر (بیشتر: وزن ۱۱ تا ۱۸ کیلوگرم برای نرها و ۸ تا ۱۲ کیلوگرم برای ماده‌ها) (نرها کم‌وبیش ۱۰ تا ۱۵ درصد بزرگ‌تر و ۳۰ تا ۴۰ درصد سنگین‌ترند.)
درباره‌ی جانور: ولورین یا دله یا راسوی بزرگ، بزرگ‌ترین گونه‌ی خشکی‌زی خانواده‌ی راسویان است. افزون بر این، ولورین جانوری شب‌زی و پنجه‌رو است، به‌گونه‌ای که بر روی انگشتان پا راه می‌رود. همچنین ولورین به‌جز زمان زادآوری، جانوری تنهازیست است. این جانوران بدنی دراز و تنومند، پاهایی کوتاه، دُمی دراز، سری گِرد، پوزه‌ای کم‌وبیش کوتاه، گوش‌هایی کوتاه و گِرد و خزی کلفت دارند. همچنین آنان ۵ انگشت در دست‌ها و پاهای‌شان دارند. پنجه‌های پای این راسوها ثابت هستند و جمع نمی‌شوند. ولورین‌ها پدیدآورنده‌ی بوی تندی هستند که آن را برای دفاع و همچنین نشانه‌گذاری قلمرو و یافتن جفت به‌کارگیری می‌کنند. همچنین آنان حس بویایی، شنوایی و بینایی نیرومندی دارند. ولورین‌ها این توانایی را دارند که از درختان بالا بروند و بر روی دو پا بایستند. نام علمی این جانور در زبان لاتین Gulo و به معنای حریص یا دله است و این نام‌گذاری از آن روست که ولورین همانند دیگر گونه‌های خانواده‌ی راسویان دارای بدنی با سوخت‌وسوز بسیار بالاست و نیاز به خوراک فراوانی دارد. از همین روی بیشتر زمان‌ها دست به کشتار بیشتر می‌زند و آن‌ها را ذخیره می‌کند. افزون بر این ولورین‌ها از درندگی بسیار بالایی برخوردار هستند و به شکارهایی تا چندین برابر بزرگ‌تر از خود نیز یورش می‌برند. آنان این توانایی را دارند که دیگر شکارگران بزرگ همچون گرگ‌ها و خرس‌ها را از شکار خود دور کنند. همچنین آنان قلمروخواه هستند. قلمرو آنان میان ۶۰۰ تا ۱۰۰۰ کیلومتر مربع برای نرها و ۵۰ تا ۳۵۰ کیلومتر مربع برای ماده‌ها گستردگی دارد.
بن‌مایگان: wikipedia - animaldiversity
نگاره: Matti Saranpaa - Photos MartYmage
گردآوری: فرتورچین
