خانواده‌ی تیغچه‌ماهیان Bovichtidae، خانواده‌ای از زیرراسته‌ی یخ‌ماهی‌سانیان، از راسته‌ی سوف‌ماهی‌سانان و از رده‌ی پرتوبالگان هستند. از برجسته‌ترین گونه‌های این خانواده می‌توان تیغچه‌ماهی شاخ‌دار را نام برد. گونه‌های خانواده‌ی تیغچه‌ماهیان در کرانه‌های جنوبی کشورهای استرالیا و نیوزلند و جنوب آمریکای جنوبی زندگی می‌کنند. این جانوران بدنی دراز، فشرده و پوشیده از پولک دارند. همچنین آنان سری بزرگ، چشمانی درشت و پوزه‌ای برجسته و نه‌چندان کشیده دارند. این ماهی‌ها باله‌های سینه‌ای بزرگ و دو باله‌ی پشتی کشیده دارند که باله‌ی پشتی جلویی خاردار است. تیغچه‌ماهی‌ها بادکنکِ شناوری ندارند.
همه‌ی گونه‌های این خانواده دریازی هستند. Bovichtus chilensis با درازای ۹/۴ سانتی‌متر و Cottoperca trigloides با درازای ۳۶/۵ سانتی‌متر، کوچک‌ترین و بزرگ‌ترین گونه‌های خانواده‌ی تیغچه‌ماهیان به‌شمار می‌روند. (Cottoperca gobio یکی دیگر از گونه‌های این خانواده است که ۸۰ سانتی‌متر درازا دارد و بزرگ‌ترین گونه‌ی این خانواده به‌شمار می‌رود. از آن‌جا که عکس درخوری از آن یافت نشد، در این فهرست آورده نشده است.) در این نوشته با ۷ گونه‌ی این خانواده آشنا می‌شویم.

سرده‌ی Bovichtus

نام: تیغچه‌ماهی شاخ‌دار Horny thornfish
نام علمی: Bovichtus angustifrons
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های نیمه‌گرمسیری اقیانوس هند و غرب  اقیانوس آرام (در کرانه‌های جنوبی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۲۸ سانتی‌متر
نگاره: John Turnbull

نام: -
نام علمی: Bovichtus argentinus
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های معتدل جنوب غربی اقیانوس اطلس (در کرانه‌های کشور آرژانتین در جنوب شرقی آمریکای جنوبی)
اندازه: -
نگاره: Gonzalo Bravo

نام: -
نام علمی: Bovichtus chilensis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های معتدل جنوب شرقی اقیانوس آرام (در کرانه‌های کشور شیلی در غرب آمریکای جنوبی)
اندازه: بدن به درازای ۹/۴ سانتی‌متر
نگاره: Paula González Valderrama

نام: ماهی تریستان Tristan klipfish
نام علمی: Bovichtus diacanthus
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های نیمه‌گرمسیری جنوب شرقی اقیانوس اطلس (در کرانه‌های جزیره‌ی تریستان دا کونا (از سرزمین‌های فرادریایی بریتانیا))
اندازه: بدن به درازای ۱۴/۷ سانتی‌متر
نگاره: Scott, S

نام: تیغچه‌ماهی نیوزیلند New Zealand thornfish
نام علمی: Bovichtus variegatus
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های معتدل جنوب غربی اقیانوس آرام (در کرانه‌های کشور نیوزیلند در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۱۵ تا ۲۵ سانتی‌متر
نگاره: Rob Wilson

سرده‌ی Cottoperca

نام: -
نام علمی: Cottoperca trigloides
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های معتدل اقیانوس جنوبگان
اندازه: وزن ۱/۳ کیلوگرم، بدن به درازای ۳۶/۵ سانتی‌متر
نگاره: Mariano Rodriguez

سرده‌ی Halaphritis

نام: -
نام علمی: Halaphritis platycephala
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۵ تا ۱۳ متری آب‌های معتدل شرق اقیانوس هند (در کرانه‌های کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۱۶/۸ سانتی‌متر
نگاره: Dentrock

بن‌مایگان: wikipedia - fishbase
گردآوری: فرتورچین