خانواده‌ی کیسه‌ماهیان Bagridae، خانواده‌ای از راسته‌ی گربه‌ماهی‌سانان و از رده‌ی پرتوبالگان هستند. از برجسته‌ترین گونه‌های این خانواده می‌توان گربه‌ماهی‌های آفتابی، دُم‌سرخ آسیایی و اوسوری و همچنین نیزه‌دار سیاه، کامپانگو و ریتا را نام برد. گونه‌های خانواده‌ی کیسه‌ماهیان در آب‌های گرمسیری و شیرین رودهای قاره‌های آفریقا و آسیا زندگی می‌کنند. این جانوران بدنی کشیده، بیضی‌مانند، کم‌وبیش فشرده و بدون پولک دارند. همچنین آنان باله‌ی چربی، باله‌ی دُمی دو شاخه و سبیلک‌هایی در نزدیکی دهان کوچک‌شان دارند. این ماهیان می‌توانند با این سبیلک‌ها خوراک خود را در آب‌های تیره و کدر و همچنین در شن‌ها و ماسه‌ها پیدا کنند. بیشتر گونه‌های این خانواده در آب شیرین زندگی می‌کنند، ولی در میان آنان گونه‌های آب لب‌شور نیز یافت می‌شود. گربه‌ماهی سایه با درازای ۳ سانتی‌متر و ماهی‌های کامپانگو و ریتا با درازای ۱۵۰ سانتی‌متر، کوچک‌ترین و بزرگ‌ترین گونه‌های خانواده‌ی کیسه‌ماهیان به‌شمار می‌روند. در این نوشته با ۲۰ گونه‌ی این خانواده آشنا می‌شویم.

سرده‌ی Bagrichthys

نام: نیزه‌دار سیاه Black lancer
نام علمی: Bagrichthys macracanthus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری رودهای کشورهای کامبوج، اندونزی، لائوس، مالزی و تایلند در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۲۵ سانتی‌متر
نگاره: Aqvium.ru

سرده‌ی Bagroides

نام: -
نام علمی: Bagroides melapterus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری رودهای کشورهای تایلند، مالزی، برونئی و اندونزی در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۳۴ سانتی‌متر
نگاره: Estalens.fr

سرده‌ی Bagrus

نام: کامپانگو Kampango
نام علمی: Bagrus meridionalis
پایندگی: گونه‌ی رو به نابودی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۶۰ متری آب‌های گرمسیری دریاچه‌های مالاوی و مالومبه و رود شایر در کشورهای مالاوی، موزامبیک و تانزانیا در جنوب شرقی قاره‌ی آفریقا
اندازه: وزن ۹/۵ کیلوگرم، بدن به درازای ۱۵۰ سانتی‌متر
نگاره: Alexander Tiepsman

سرده‌ی Batasio

نام: -
نام علمی: Batasio fasciolatus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری رود تیستا در کشور هند در جنوب قاره‌ی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۷/۱ سانتی‌متر
نگاره: Frank Schäfer

سرده‌ی کیسه‌ماهی‌های خاوردور Hemibagrus

نام: -
نام علمی: Hemibagrus nemurus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری رودهای کشورهای مالزی، اندونزی و تایلند در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۶۵ سانتی‌متر
نگاره: Chien Lee

نام: گربه‌ماهی چشم‌بلوری Crystal-eyed catfish
نام علمی: Hemibagrus wyckii
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری رودهای کشورهای تایلند، مالزی و اندونزی در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۷۱ سانتی‌متر
نگاره: World-rivers.net

نام: گربه‌ماهی دُم‌سرخ آسیایی Asian redtail catfish
نام علمی: Hemibagrus wyckioides
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های نیمه‌گرمسیری رود مکونگ در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: وزن ۸۶ کیلوگرم، بدن به درازای ۱۳۰ سانتی‌متر
نگاره: Zooish

سرده‌ی Horabagrus

نام: گربه‌ماهی آفتابی Sun catfish
نام علمی: Horabagrus brachysoma
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری رودها و دریاچه‌های رشته‌کوه گهات غربی در جنوب غربی کشور هند در جنوب قاره‌ی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۴۵ سانتی‌متر
نگاره: Jan Joseph George

نام: -
نام علمی: Horabagrus nigricollaris
پایندگی: گونه‌ی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری رود چالاکودی در ایالت کرالا در جنوب غربی کشور هند در جنوب قاره‌ی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۲۷ سانتی‌متر
نگاره: Beta Mahatvaraj

سرده‌ی Hyalobagrus

نام: -
نام علمی: Hyalobagrus flavus
پایندگی: گونه‌ی دارای کمبود داده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری رودهای کشور اندونزی در جزیره‌های سوماترا و بورنئو در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۴/۴ سانتی‌متر
نگاره: A2be

نام: گربه‌ماهی سایه Shadow catfish
نام علمی: Hyalobagrus ornatus
پایندگی: گونه‌ی رو به نابودی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری رود موار در کشور مالزی و تایلند و رود کاپواس در کشور اندونزی در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۳ سانتی‌متر
نگاره: Fishtopia.de

سرده‌ی چاموها Mystus

نام: -
نام علمی: Mystus bocourti
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری رودهای چائو پرایا و مکونگ در کشورهای کامبوج، لائوس، تایلند و ویتنام در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۲۴ سانتی‌متر
نگاره: David Leuken

نام: گربه‌ماهی تِنگارا Tengara catfish
نام علمی: Mystus tengara
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری رودهای کشورهای پاکستان، هند، نپال و بنگلادش در جنوب قاره‌ی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۱۸ سانتی‌متر
نگاره: -

سرده‌ی Pelteobagrus

نام: گربه‌ماهی اوسوری Ussuri catfish
نام علمی: Pelteobagrus ussuriensis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های معتدل رودهای اوسوری، سونگ‌هوا و آمور و دریاچه‌ی خانکا در کشورهای روسیه و چین در شرق قاره‌ی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۱۰۰ سانتی‌متر
نگاره: Chae, Byung-Soo

سرده‌ی Pseudobagrus

نام: ماهی باگرید سه‌خط Three-lines bagrid fish
نام علمی: Pseudobagrus trilineatus
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های نیمه‌گرمسیری رود دونگ در استان گوانگ‌دونگ کشور چین در شرق قاره‌ی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۷/۶ سانتی‌متر
نگاره: Zierfische

سرده‌ی Pseudomystus

نام: گربه‌ماهی بامبلبی کوتوله Dwarf bumblebee catfish
نام علمی: Pseudomystus leiacanthus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری جزیره‌مانند مالایی تا جزیره‌ی بورنئو در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۶/۲ سانتی‌متر
نگاره: Choy Heng Wah

نام: گربه‌ماهی بامبلبی آسیایی Asian bumblebee catfish
نام علمی: Pseudomystus siamensis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری رودهای چائو پرایا و مکونگ در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۱۸ سانتی‌متر
نگاره: -

نام: -
نام علمی: Pseudomystus heokhuii
پایندگی: گونه‌ی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری رودهای جزیره‌ی سوماترای کشور اندونزی در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۶/۴ سانتی‌متر
نگاره: Ganjar Cahyadi

سرده‌ی Rita

نام: ریتا Rita
نام علمی: Rita rita
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری رودهای کشورهای افغانستان، بنگلادش، هند، میانمار، نپال و پاکستان در جنوب قاره‌ی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۱۵۰ سانتی‌متر
نگاره: Andshel

سرده‌ی Sperata

نام: گربه‌ماهی سرزرد Yellowhead catfish
نام علمی: Tachysurus fulvidraco
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری کشورهای چین، کره‌ی جنوبی، کره‌ی شمالی، ویتنام، لائوس و سیبری روسیه در شرق و جنوبی شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: وزن ۳۰۰ گرم، بدن به درازای ۳۴/۵ سانتی‌متر
نگاره: Tse Chung Yi

بن‌مایگان: wikipedia - fishbase
گردآوری: فرتورچین