خانواده‌ی قورباغه‌های برگی Phyllomedusidae، خانواده‌ای از زیرراسته‌ی نوغوک‌سانیان، از راسته‌ی بی‌دُم‌سانان و از رده‌ی دوزیستان هستند. از برجسته‌ترین گونه‌های این خانواده می‌توان قورباغه‌های پهلو آبی، چشم‌سرخ، لمور، نوار ببری، غول‌پیکر، میمون‌نمای مومی و جگوار را نام برد. گونه‌های خانواده‌ی قورباغه‌های برگی در جنوب کشور مکزیک، آمریکای مرکزی و شمال آمریکای جنوبی زندگی می‌کنند. این جانوران بدنی کوتاه و بدون دُم، پوستی هموار، چشمانی درشت با مردمک عمودی و دست‌هایی کوتاه و پاهایی بلند با انگشتانی چسبناک برای بالا رفتن از درختان دارند. 
رنگ بیشتر گونه‌های خانواده‌ی قورباغه‌های برگی، سبز است. همچنین همه‌ی آنان درختی هستند. گونه‌های این خانواده به‌وارون دیگر قورباغه‌ها، به‌جای پریدن راه می‌روند. برخی از این قورباغه‌ها توانایی گونه‌ای پرواز به‌نام گلاید کردن یا سُر خوردن دارند. آنان می‌تونند با باز کردن دست‌ها و پاهای پرده‌دار خود، از درختی به درخت دیگر بپرند و یا از روی درختان فرود آیند. قورباغه‌ی میمون‌نمای آمازونی با درازای ۳/۷ سانتی‌متر و قورباغه‌ی برگی غول‌پیکر با درازای ۱۲ سانتی‌متر، کوچک‌ترین و بزرگ‌ترین گونه‌های خانواده‌ی قورباغه‌های برگی به‌شمار می‌روند. در این نوشته که به بخش نخست خانواده‌ی قورباغه‌های برگی می‌پردازد با ۱۵ گونه (از ۳۱ گونه) آشنا می‌شویم.
چند نکته برای آشنایی بیشتر با دوزیستان و قورباغه‌ها: قورباغه یا غوک جانوری دوزیست از راسته‌ی بی‌دُم‌سانان است. دوزیستان جانورانی خون‌سرد هستند که از دیدگاه فرگشتی میان ماهیان و خزندگان جای می‌گیرند. بیشتر دوزیستان تخم‌گذارند. نوزادی که از تخم بیرون می‌آید لارو نامیده می‌شود. لاروها گام به گام و با فرآیندی به‌نام دگردیسی به جانوری بالغ دگرگون می‌شوند. دوزیستان نوزادی خود را در آب و بزرگسالی خود را در خشکی و آب زندگی می‌کنند. آنان بدنی برهنه و بدون پولک دارند. بیشتر دوزیستان از راه شش‌ها و پوست خود دم‌وبازدم انجام می‌دهند. پوست باید همیشه نمناک باشد تا بتواند اکسیژن را دریافت کند. اگر پوست آنان خشک شود، نمی‌توانند دم‌وبازدم انجام دهند، پس می‌میرند. اکسیژن دریافت شده از راه پوست به درون رگ‌های خونی زیر پوست می‌رود و رگ‌ها نیز اکسیژن را به بخش‌های گوناگون بدن می‌رسانند. دوزیستان دارای سه گونه غده به نام‌های غده‌های موکوسی، غده‌های دانه‌دار و غده‌های لوله‌ای هستند. غده‌های موکوسی پوست را نمناک نگاه می‌دارند. غده‌های دانه‌دار از پوست زهر تراوش می‌کنند و غده‌های لوله‌ای از پوست ماده‌ای چسبناک تراوش می‌کنند. ماده‌ی چسبناک برای چسبیدن جانور نر به ماده در هنگام جفت‌گیری کاربرد دارد.
قورباغه‌ها خونسرد هستند، به‌گونه‌ای که درجه‌ی دمای بدن آنان، همانند درجه‌ی دمای هوا یا آب پیرامون آنان است. زمانی که بدن‌شان سرد می‌شود، آفتاب می‌گیرند تا گرم شوند و زمانی که بدن‌شان بیش از اندازه گرم می‌شود، به درون آب می‌روند تا خنک شوند. قورباغه‌ها در آب تخم‌گذاری می‌کنند. تخم‌های آنان درون لایه‌ای از ماده‌ای ژلاتینی جای گرفته‌اند. هنگامی که نوزاد سر از تخم بیرون می‌آورد، مانند ماهیان باله دارد. او می‌تواند با باله‌ها و دُم بلندش شنا کند. قورباغه‌ی نابالغ از راه آبشش دم‌وبازدم انجام می‌دهد و تا زمانی که به بلوغ نرسیده است از آب بیرون نمی‌آید. با رشد نوزاد قورباغه، نخست پاهای پشتی و پس از آن پاهای جلویی او رشد می‌کنند. سپس شش‌ها بزرگ می‌شوند و قورباغه‌ی جوان با نگه داشتن سر خود در بالای آب، می‌تواند دم‌وبازدم انجام داده و کم‌کم از آب بیرون بیاید. رفته رفته دُم او کوتاه‌تر می‌شود تا این‌که قورباغه‌ی جوان همانند قورباغه‌های بالغ می‌شود.
قورباغه‌ها دارای بدنی کوتاه و بدون دُم هستند. آنان همچنین زبان چسبنده‌ی درازی دارند. درازای این زبان کم‌وبیش یک سوم درازای بدن آن‌هاست. زبان قورباغه‌ها به‌جای پشت در جلوی دهان آنان جای گرفته است. آنان زبان خود را به بیرون پرتاب می‌کنند و با آن حشرات را شکار می‌کنند. زبان نیرومند آنان می‌تواند با سرعت فراوانی به شکار رسیده و با گرفتن آن به سوی دهان بازگردد. قورباغه‌ها دندان‌هایی به‌نام وومرین دارند که در آرواره‌ی بالا و در بخش جلویی دهان آنان جای گرفته است. دندان‌های آرواره‌ی بالایی کم‌توانند، آرواره‌ی پایینی نیز دندان ندارند. از همین روی قورباغه‌ها نمی‌توانند خوراک را بجوند. آنان این دندان‌ها را برای گرفتن و نگه داشتن شکار به‌کارگیری می‌کنند و سپس خوراک را یک‌جا فرو می‌برند. قورباغه‌ها گوش بیرونی ندارند. به‌جای آن تمپانوم یا طبل‌گوش یا پرده‌گوش دارند که در دو سوی سر آنان جای دارد. موج‌های صدا پرده‌گوش را می‌لرزاند، سپس پرده‌گوش موج‌ها را به گوش میانی و گوش میانی موج‌ها را به مغز می‌رساند.
قورباغه‌های نر دارای کیسه‌های صدای درونی در گلو یا دو سوی گردن هستند. با آن‌که این کیسه‌ها در درون بدن قورباغه جای دارند، ولی در زمانی که از هوا پُر می‌شوند، پوست نرم بیرونی بدن نیز باد کرده و برآمده می‌شود. به‌کارگیری کیسه‌ی صدا بدین گونه است که قورباغه‌ی نر هوا را فرو برده و سوراخ‌های بینی و دهان خود را می‌بندد. سپس با فشار، هوا را میان دهان و شش‌های خود پس و پیش می‌کند. زمانی صدا پدید می‌آید که هوا از روی تارهای آوایی گذر کند و آن‌ها را بلرزاند. زمانی که قورباغه آواز می‌خواند، کیسه‌های صدا همانند یک تشدیدگر کار می‌کند و توان صدای قورباغه را افزایش می‌دهد. 
قورباغه‌ها و وزغ‌ها همانند یکدیگرند، ولی ناهمگونی‌هایی با یکدیگر دارند. بیشتر قورباغه‌ها پوستی هموار، نرم و نمنک دارند و در نزدیکی آب‌ها زندگی می‌کنند. ولی بیشتر وزغ‌ها پوستی ناهموار، خشک و زگیل‌مانند دارند و بیشتر خشکی‌زی هستند. قورباغه‌ها دست‌هایی کوتاه و پاهایی بلند دارند، از همین روی به‌جای راه رفتن، می‌جهند. ولی وزغ‌ها دست‌ها و پاهایی هم‌اندازه دارند، از همین روی به‌جای پریدن، راه می‌روند. بیشتر قورباغه‌ها انگشتانی پرده‌دار برای شنا کردن دارند، ولی وزغ‌ها دارای انگشتانی بدون پرده هستند.
برخی از قورباغه‌ها درختی هستند و بسیار کم به روی زمین می‌آیند. برخی نیز دالان‌ساز هستند و در زیر زمین زندگی می‌کنند و تنها برای زادآوری به روی زمین می‌آیند. گروهی از قورباغه‌ها زهرآگین هستند، به‌گونه‌ای که برخی از آنان از زهرآگین‌ترین جانوران خشکی‌زی زمین به‌شمار می‌روند.

سرده‌ی Agalychnis

نام: قورباغه‌ی برگی پهلو آبی Blue-sided leaf frog
نام علمی: Agalychnis annae
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های نمناک رشته‌کوه‌های تالامانکا، تیلاران و مرکزی در کشور کاستاریکا در آمریکای مرکزی
اندازه: بدن به درازای ۷/۴ سانتی‌متر برای نرها و ۸/۴ سانتی‌متر برای ماده‌ها
نگاره: Rob Schell
(آشنایی بیشتر با قورباغه‌ی برگی پهلو آبی)

نام: قورباغه‌ی درختی چشم‌سرخ Red-eyed tree frog
نام علمی: Agalychnis callidryas
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های بارانی جنوب کشور مکزیک، کشورهای بلیز، گواتمالا، هندوراس، نیکاراگوئه، کاستاریکا و پاناما در آمریکای مرکزی و بخش چوکو در غرب کلمبیا در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۵/۹ سانتی‌متر برای نرها و ۷/۷ سانتی‌متر برای ماده‌ها
نگاره: -
(آشنایی بیشتر با قورباغه‌ی درختی چشم‌سرخ)

نام: قورباغه‌ی برگی مکزیکی Mexican leaf frog
نام علمی: Agalychnis dacnicolor
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های خشک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری، رودها، مرداب‌های آب شیرین، منطقه‌های ذخیره‌ی آب و آبگیرهای غرب کشور مکزیک در آمریکای شمالی
اندازه: بدن به درازای ۱۰ سانتی‌متر
نگاره: David Jahn

نام: قورباغه‌ی میمون‌نمای آمازونی Amazonian monkey frog
نام علمی: Agalychnis hulli
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های بارانی دشت گرمسیری منطقه‌ی لورتو در شمال شرقی پرو در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۳/۷ سانتی‌متر
نگاره: Aaron Bloch

نام: قورباغه‌ی برگی لمور Lemur leaf frog
نام علمی: Agalychnis lemur
پایندگی: گونه‌ی رو به نابودی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های بارانی پیش‌کوهستانی گرمسیری کشورهای کاستاریکا و پاناما در آمریکای مرکزی و شمال غربی کلمبیا در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۳ تا ۴/۱ سانتی‌متر برای نرها و ۳/۹ تا ۵/۳ سانتی‌متر برای ماده‌ها
نگاره: John P Clare

نام: قورباغه‌ی درختی مورِلِت Morelet's tree frog
نام علمی: Agalychnis moreletii
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک و کوهستانی نمناک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری و مرداب‌های آب شیرین جنوب مکزیک و کشورهای بلیز، السالوادور، گواتمالا و هندوراس در آمریکای مرکزی
اندازه: بدن به درازای ۶ تا ۶/۴ سانتی‌متر برای نرها و ۵/۷ سانتی‌متر برای ماده‌ها
نگاره: Todd Pierson

نام: قورباغه‌ی برگی چشم‌سرخ چترباز Parachuting red-eyed leaf frog
نام علمی: Agalychnis saltator
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک و کوهستانی نمناک و جنگل‌های بارانی کشورهای کاستاریکا، نیکاراگوئه و هندوراس در آمریکای مرکزی
اندازه: بدن به درازای ۳/۴ تا ۵/۴ سانتی‌متر برای نرها و ۵/۷ تا ۶/۶ سانتی‌متر برای ماده‌ها
نگاره: George Kass

نام: قورباغه‌ی درختی پرنده Gliding tree frog
نام علمی: Agalychnis spurrelli
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری و مرداب‌های آب شیرین کشورهای کاستاریکا و پاناما در آمریکای مرکزی و غرب کلمبیا و شمال غربی اکوادور در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۴/۸ تا ۵/۶ سانتی‌متر برای نرها و ۶ تا ۷/۲ سانتی‌متر برای ماده‌ها
نگاره: Chris Lima

نام: قورباغه‌ی درختی چشم‌سرخ کلمبیایی Colombian red-eyed treefrog
نام علمی: Agalychnis terranova
پایندگی: گونه‌ی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های نمناک گرمسیری بخش‌های کوندینامارکا و انتیوکیا در کشور کلمبیا در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۴/۷ سانتی‌متر
نگاره: Giovanni Chaves Portilla

سرده‌ی Callimedusa

نام: قورباغه‌ی درختی نوار ببری Tiger-striped tree frog
نام علمی: Callimedusa tomopterna
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های بارانی گرمسیری شرق کشور اکوادور، شرق پرو، جنوب کلمبیا، جنوب و شرق ونزوئلا، گویان، سورینام، گویان فرانسه، برزیل و شمال بولیوی در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۴/۴ تا ۵/۴ سانتی‌متر برای نرها و ۶ سانتی‌متر برای ماده‌ها
نگاره: Inglourious Reptiles

سرده‌ی Cruziohyla

نام: قورباغه‌ی درختی باشکوه Splendid treefrog
نام علمی: Cruziohyla calcarifer
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک کشورهای هندوراس، نیکاراگوئه، کاستاریکا و پاناما در آمریکای مرکزی و غرب کلمبیا و شمال غربی اکوادور در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۵/۶ تا ۸/۱ سانتی‌متر برای نرها و ۵/۷ تا ۸/۹ سانتی‌متر برای ماده‌ها
نگاره: Rob Schell

نام: قورباغه‌ی درختی لبه‌دار Fringed tree frog
نام علمی: Cruziohyla craspedopus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های بارانی دشت گرمسیری کشورهای برزیل، کلمبیا، اکوادور و پرو در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۵/۳ تا ۶/۶ سانتی‌متر برای نرها و ۶/۸ تا ۷/۶ سانتی‌متر برای ماده‌ها
نگاره: Rmk2112

نام: قورباغه‌ی درختی سیلویا Sylvia's tree frog
نام علمی: Cruziohyla sylviae
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های بارانی کشورهای کاستاریکا، هندوراس، نیکاراگوئه و پاناما در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۴/۴ تا ۶/۷ سانتی‌متر برای نرها و ۷/۴ تا ۸/۸ سانتی‌متر برای ماده‌ها
نگاره: Cyryl Przybyszewski

سرده‌ی قورباغه‌های برگی زبر Hylomantis

نام: قورباغه‌ی برگی زِبر Rough leaf frog
نام علمی: Hylomantis aspera
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری، باتلاق‌ها و مرداب‌های آب شیرین ایالت باهیا در شرق کشور برزیل در آمریکای جنوبی
اندازه: -
نگاره: Mauro Teixeira Junior

نام: قورباغه‌ی برگی دانه‌دار Granular leaf frog
نام علمی: Hylomantis granulosa
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت ایالت‌های پرنامبوکو و باهیا در شرق کشور برزیل در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۳/۵ تا ۳/۸ سانتی‌متر برای نرها و ۳/۷ تا ۳/۹ سانتی‌متر برای ماده‌ها
نگاره: Thais Figueiredo

گونه‌های خانواده‌ی قورباغه‌های برگی (بخش نخست) - (بخش دوم)

بن‌مایگان: wikipedia
گردآوری: فرتورچین