کاخ مولای اسماعیل - میراث مراکش

۰۶ تیر ۱۴۰۰ میراث جهانی یونسکو میراث مراکش

نام: کاخ مولای اسماعیل Palace of Moulay Ismail
نام ثبت شده در میراث جهانی یونسکو:
شهر تاریخی مکناس Historic City of Meknes
(کاخ مولای اسماعیل به‌عنوان بخشی از «شهر تاریخی مکناس»، در میراث جهانی یونسکو ثبت شده است.)
گونه: فرهنگی
تاریخ ثبت: ۱۹۹۶
شماره‌ی ثبت: ۷۹۳
کشور: مراکش
جایگاه: شهر مکناس، منطقه‌ی فاس مکناس
ساخت: ۱۶۷۲ تا ۱۷۲۷ میلادی
به فرمان: مولای اسماعیل پادشاه دودمان علویان مراکش
شیوه‌ی معماری: مراکشی
درباره‌ی میراث: کاخ مولای اسماعیل یا «قصبه‌ی مولای اسماعیل» یا «شهر شاهنشاهی» در شهر مکناس جای گرفته و دیواری با درازای بیش از ۷ کیلومتر به دور آن کشیده شده است. این کاخ در ۵۵ سال پادشاهی مولای اسماعیل و میان سال‌های ۱۶۷۲ تا ۱۷۲۷ ساخته شده است. کاخ مولای اسماعیل دربرگیرنده‌ی چندین کاخ با باغ‌های بزرگ، ساختمان‌ها و بخش‌های دیگر است. برخی از برجسته‌ترینِ آن‌ها بر این پایه‌اند:

دروازه‌ی منصور: نامدارترین دروازه‌ی شهر و یکی از دروازه‌های کاخ مولای اسماعیل است. این دروازه «المنصور العلج» نیز نامیده می‌شود که از نام معمار آن که برده‌ای مسیحی بود و به اسلام گروید گرفته شده است. ساخت دروازه‌ی منصور در سال‌های پایانی پادشاهی مولای اسماعیل آغاز شده و در سال ۱۷۳۲ به پایان رسیده است.
کاخ دارالکبیره: این کاخ کوچک‌ترین و کهن‌ترین کاخ درون کاخ مولای اسماعیل است. کاخ دارالکبیره ۱۳/۵ هکتار گستردگی دارد و ساخت آن در سال ۱۶۷۹ به پایان رسیده است. این کاخ اقامتگاه مولای اسماعیل و خانواده‌اش بوده است. امروزه درهای کاخ به روی مردم بسته است و دسترسی به درون آن‌ها برای بازدید فراهم نیست.
کاخ دارالمخزن: این کاخ یکی از کاخ‌های درون کاخ مولای اسماعیل است. کاخ دارالمخزن چهارگوش است و اندازه‌ی آن ۱۰۰۰ در ۵۰۰ متر است که نزدیک به ۶۰ هکتار را پوشش می‌دهد. درهای این کاخ نیز همانند کاخ دارالکبیره به روی مردم بسته است.
زندان قارا: این زندان در زیر زمین جای گرفته و برای زندانی کردن برده‌های مسیحی به‌کار گرفته می‌شد.
آرامگاه مولای اسماعیل: در این آرامگاه افزون بر «مولای اسماعیل»، «مولای احمد الذهبی» و «عبدالرحمن بن هشام» از دیگر پادشاهان «دودمان علویان مراکش» نیز به خاک سپرده شده‌اند.
هری السوانی: دربرگیرنده‌ی ۳ بخش است. نخست «خانه‌ی ۱۰ چرخ آبی» یا «خانه‌ی آب» که آب کاخ را فراهم می‌کرد. دوم «صهریج السوانی» یا «استخر آب» که اندازه‌ی آن ۳۱۹ در ۱۴۸/۷۵ متر و ژرفای آن ۱/۲ متر است و اندوختگاه آب کاخ است و سوم «انبار غله» که اندازه‌ی آن ۱۸۲ در ۱۰۴ متر است.
مسجد الروی: این مسجد ۴۹۳۰ متر مربع گستردگی دارد و بزرگ‌ترین مسجد شهر مکناس است. مسجد الروی به فرمان «محمد بن عبدالله» پادشاه مراکش میان سال‌های ۱۷۵۷ تا ۱۷۹۰ ساخته شده است.

دیگر بخش‌های برجسته‌ی کاخ مولای اسماعیل این‌ها هستند: برج و باروهای کاخ، میدان لاله عوده، مسجد لاله عوده، کاخ دارالمدرسه، کاخ المحنشه، کاخ دارالبیضا، دروازه‌ی جامع النور یا باب الانوار، دروازه‌ی دارالکبیره (ساخت: ۱۶۷۹ و ۱۶۸۰)، دروازه‌ی مخزن، دروازه‌ی مولای حسن، دروازه‌ی مولای اسماعیل، برج المرس، برج بالقاری و گنبد خیاطان یا تالار سفیران.
شهر تاریخی مکناس افزون بر کاخ مولای اسماعیل، دربرگیرنده‌ی بخش‌های دیدنی دیگری همچون آرامگاه مولای اسماعیل، مدرسه‌ی ابوعنان و موزه‌ی دارالجامعی است.