خانواده‌ی بلنی‌ماهیان دندان‌شانه‌ای Blenniidae، خانواده‌ای از راسته‌ی بلنی‌ماهی‌سانان و از رده‌ی پرتوبالگان هستند. از برجسته‌ترین گونه‌های این خانواده می‌توان بلنی‌های پلنگی، سرسیاه، رخ‌اسبی، پرتغالی، ستاره‌ای، دُم‌چنگالی، راه‌راه، قناری، گرگی، خط‌آبی، ماری و ماهی پاک‌کننده‌ی دروغین را نام برد. گونه‌های خانواده‌ی بلنی‌ماهیان دندان‌شانه‌ای در آب‌های گرمسیری و نیمه‌گرمسیری اقیانوس‌های اطلس، آرام و هند زندگی می‌کنند. آنان زمان خود را بیشتر در آب‌های کم‌ژرف کرانه‌ای یا نزدیک به آن، در شکاف‌های سنگ‌ها و آب‌سنگ‌ها، زیر شن‌ها یا گل‌ها و یا پوسته‌ی تهی نرم‌تنان می‌گذرانند. این جانوران بدنی کشیده، فشرده و بدون پولک دارند. همچنین آنان سر و چشمانی بزرگ، شاخک‌هایی بر روی سر، دهانی رو به پایین، دندان‌های شانه‌مانند، باله‌ی پشتی پیوسته‌ی بزرگ و باله‌ی مخرجی دراز دارند. برخی از آنان ۲ دندان نیش بزرگ و زهرآگین در آرواره‌ی پایینی خود دارند. 
بیشتر گونه‌های این خانواده دریازی هستند، ولی در میان آنان گونه‌های آب شیرین و آب لب‌شور نیز یافت می‌شود. برخی از گونه‌های خانواده‌ی بلنی‌ماهیان دندان‌شانه‌ای می‌توانند برای زمان کوتاهی از آب بیرون بیایند و با باله‌های سینه‌ای بزرگ خود بر روی سنگ‌ها راه بروند. برخی دیگر می‌توانند رفتار ماهیان پاک‌کننده را تقلید کنند. آنان همچون یک ماهی پاک‌کننده به ماهیان بزرگ‌تر نزدیک شده و با روشی ناجوانمردانه چهره یا باله‌ی آنان را گاز می‌گیرد. ماهیان پاک‌کننده ماهیانی هستند که انگل‌های بدن ماهیان بزرگ‌تر را خورده و آنان را پاک‌سازی می‌کنند. بلنی زنگوله‌آبی با درازای ۲/۶ سانتی‌متر و بلنی ماری با درازای ۵۳ سانتی‌متر، کوچک‌ترین و بزرگ‌ترین گونه‌های خانواده‌ی بلنی‌ماهیان دندان‌شانه‌ای به‌شمار می‌روند. در این نوشته که به بخش نخست خانواده‌ی بلنی‌ماهیان دندان‌شانه‌ای می‌پردازد با ۲۷ گونه (از ۱۰۸ گونه) آشنا می‌شویم.

زیرخانواده‌ی Salarinae
سرده‌ی Aidablennius

نام: بلنی اسفینکس Sphinx blenny
نام علمی: Aidablennius sphynx
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های نیمه‌گرمسیری شرق اقیانوس اطلس (در کرانه‌های کشور مراکش در شمال غربی قاره‌ی آفریقا و کشورهای پیرامون دریاهای مدیترانه و سیاه)
اندازه: بدن به درازای ۸ سانتی‌متر
نگاره: Francesco Bonaccorsi

سرده‌ی Alloblennius

نام: بلنی زنگوله‌آبی Bluebell blenny
نام علمی: Alloblennius pictus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری غرب اقیانوس هند (در کرانه‌های کشورهای پیرامون دریای سرخ، شاخاب عقبه و شاخاب تاجوره در شرق قاره‌ی آفریقا)
اندازه: بدن به درازای ۲/۶ سانتی‌متر
نگاره: François Libert

سرده‌ی Alticus

نام: بلنی جهنده Leaping blenny
نام علمی: Alticus saliens
پایندگی: گونه‌ی دارای کمبود داده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۲ متری آب‌های گرمسیری دریای سرخ و اقیانوس‌های هند و آرام (در کرانه‌های شرقی قاره‌ی آفریقا تا گروه‌جزیره‌ی انجمن وابسته به پلی‌نزی فرانسه (از سرزمین‌های فرادریایی فرانسه) در قاره‌ی اقیانوسیه و کرانه‌های جزیره‌های ریوکیوی کشور ژاپن در شرق قاره‌ی آسیا تا استرالیا و گروه‌جزیره‌ی ماریانا (از سرزمین‌های فرادریایی آمریکا) در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۱۰ سانتی‌متر
نگاره: Frank Deschandol

سرده‌ی Atrosalarias

نام: بلنی سیاه Black blenny
نام علمی: Atrosalarias fuscus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۲ تا ۱۲ متری آب‌های گرمسیری اقیانوس‌های هند و آرام (در کرانه‌های کشورهای پیرامون دریای سرخ در شرق قاره‌ی آفریقا)
اندازه: بدن به درازای ۱۴/۵ سانتی‌متر
نگاره: François Libert

سرده‌ی Blenniella

نام: بلنی خال‌سرخ Red-spotted blenny
نام علمی: Blenniella chrysospilos
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۶ متری آب‌های گرمسیری اقیانوس‌های هند و آرام (در کرانه‌های شرقی قاره‌ی آفریقا تا گروه‌جزیره‌ی انجمن وابسته به پلی‌نزی فرانسه (از سرزمین‌های فرادریایی فرانسه) در قاره‌ی اقیانوسیه و کرانه‌های جزیره‌های ریوکیوی کشور ژاپن در شرق قاره‌ی آسیا)
اندازه: بدن به درازای ۱۳ سانتی‌متر
نگاره: Mark Rosenstein

نام: سنگ‌نورد خطآبی Blue-dashed rockskipper
نام علمی: Blenniella paula
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۳ متری آب‌های گرمسیری غرب اقیانوس آرام (در کرانه‌های جزیره‌ی سولاوسی اندونزی و کشور جزیره‌ای پالائو تا جزیره‌های مارکیز وابسته به پلی‌نزی فرانسه (از سرزمین‌های فرادریایی فرانسه) و جزیره‌های پیت‌کرن (از سرزمین‌های فرادریایی بریتانیا) در قاره‌ی اقیانوسیه و کرانه‌های جزیره‌ی می‌نامی‌توری‌شیما وابسته به کشور ژاپن تا استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۱۲/۵ سانتی‌متر
نگاره: François Libert

نام: سنگ‌نورد ستیزگر Bullethead rockskipper
نام علمی: Blenniella periophthalmus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۳ متری آب‌های گرمسیری دریای سرخ و اقیانوس‌های هند و آرام (در کرانه‌های شرقی قاره‌ی آفریقا تا جزیره‌های مارکیز و گروه‌جزیره‌ی توآموتو وابسته به پلی‌نزی فرانسه (از سرزمین‌های فرادریایی فرانسه) در قاره‌ی اقیانوسیه و کرانه‌های جزیره‌های ریوکیوی کشور ژاپن در شرق قاره‌ی آسیا)
اندازه: بدن به درازای ۱۵ سانتی‌متر
نگاره: François Libert

سرده‌ی Cirripectes

نام: بلنی لکه‌سیاه Blackblotch blenny
نام علمی: Cirripectes alboapicalis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۱۰ متری آب‌های گرمسیری اقیانوس آرام (در کرانه‌های کشور استرالیا، جزیره‌ی نورفک (از سرزمین‌های فرادریایی استرالیا)، جزیره‌های کرمادک وابسته به کشور نیوزیلند، جزیره‌های کوک و جزیره‌های پیت‌کرن (از سرزمین‌های فرادریایی بریتانیا)، جزیره‌های آسترل وابسته به پلی‌نزی فرانسه (از سرزمین‌های فرادریایی فرانسه) و جزیره‌ی ایستر وابسته به کشور شیلی)
اندازه: بدن به درازای ۱۵/۵ سانتی‌متر
نگاره: Rick Stuart-Smith

نام: بلنی آویزه‌سیاه Blackflap blenny
نام علمی: Cirripectes auritus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۲۰ متری (بیشتر ۰ تا ۱۰ متری) آب‌های گرمسیری اقیانوس هند و غرب اقیانوس آرام (در کرانه‌های کشور کنیا تا آفریقای جنوبی در شرق قاره‌ی آفریقا، همچنین کرانه‌های گروه‌جزیره‌ی سیمیلان وابسته به کشور تایلند، کشور فیلیپین و جزیره‌های لاین در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۷/۱ سانتی‌متر
نگاره: Mark Rosenstein

نام: بلنی مژه شاه‌بلوطی Chestnut eyelash-blenny
نام علمی: Cirripectes castaneus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۳۲ متری (بیشتر ۰ تا ۱۰ متری) آب‌های گرمسیری دریای سرخ و اقیانوس‌های هند و آرام (در کرانه‌های شرقی قاره‌ی آفریقا تا کشور جزیره‌ای تونگا در قاره‌ی اقیانوسیه و کرانه‌های کشور ژاپن در شرق قاره‌ی آسیا تا استرالیا و گروه‌جزیره‌ی میکرونزی در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۹/۲ سانتی‌متر
نگاره: Ian Shaw

نام: بلنی لِیدی ماسگرِیو Lady Musgrave blenny
نام علمی: Cirripectes chelomatus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۱۶ متری (بیشتر ۷ تا ۱۰ متری) آب‌های گرمسیری غرب اقیانوس آرام (در کرانه‌های کشورهای استرالیا و پاپوآ گینه‌ی نو تا کشورهای جزیره‌ای فیجی و تونگا در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۹/۴ سانتی‌متر
نگاره: John Turnbull

نام: -
نام علمی: Cirripectes randalli
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۸ متری آب‌های گرمسیری غرب اقیانوس هند (در کرانه‌های کشور جزیره‌ای موریس در شرق قاره‌ی آفریقا)
اندازه: بدن به درازای ۱۰/۷ سانتی‌متر
نگاره: Jean-Marie GRADOT

نام: بلنی رگه‌سرخ Red-streaked blenny
نام علمی: Cirripectes stigmaticus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۲۰ متری (بیشتر ؟ تا ۱۰ متری) آب‌های گرمسیری اقیانوس‌های هند و آرام (در کرانه‌های کشور کنیا تا موزامبیک در شرق قاره‌ی آفریقا تا کشورهای جزیره‌ای ساموآ و جزایر مارشال در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۱۰ سانتی‌متر
نگاره: Erik Schlogl

نام: بلنی لکه‌سرخ Red-speckled blenny
نام علمی: Cirripectes variolosus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۳۱ متری (بیشتر ۱ تا ۵ متری) آب‌های گرمسیری اقیانوس آرام (در کرانه‌های کشور جزیره‌ای پالائو تا آب‌سنگ جانستون (از سرزمین‌های فرادریایی آمریکا)، جزیره‌های مارکیز وابسته به پلی‌نزی فرانسه (از سرزمین‌های فرادریایی فرانسه) و جزیره‌های پیت‌کرن (از سرزمین‌های فرادریایی بریتانیا) در قاره‌ی اقیانوسیه و کرانه‌های کشور ژاپن در شرق قاره‌ی آسیا تا جزیره‌ی راپا وابسته به پلی‌نزی فرانسه (از سرزمین‌های فرادریایی فرانسه) و سراسر جزیره‌های میکرونزی در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۸/۹ سانتی‌متر
نگاره: François Libert

سرده‌ی Coryphoblennius

نام: بلنی مونتاگیو Montagu's blenny
نام علمی: Coryphoblennius galerita
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های نیمه‌گرمسیری شرق اقیانوس اطلس و دریاهای مدیترانه و سیاه (در کرانه‌های کشورهای انگلستان، اسپانیا، پرتغال و فرانسه در غرب قاره‌ی اروپا، کرانه‌های کشورهای پیرامون دریاهای مدیترانه و سیاه و کرانه‌های کشور مراکش، گروه‌جزیره‌ی مادیرا وابسته به کشور پرتغال و گروه‌جزیره‌ی قناری وابسته به کشور اسپانیا در شمال غربی قاره‌ی آفریقا)
اندازه: بدن به درازای ۷/۶ سانتی‌متر
نگاره: Julien Renoult

سرده‌ی Crossosalarias

نام: بلنی سه‌خال Triplespot blenny
نام علمی: Crossosalarias macrospilus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱ تا ۲۵ متری (بیشتر ؟ تا ۱۰ متری) آب‌های گرمسیری غرب اقیانوس آرام (در کرانه‌های کشور استرالیا تا کشور جزیره‌ای تونگا در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۱۰ سانتی‌متر
نگاره: Andrew Green

سرده‌ی Ecsenius

نام: بلنی چهارخط Fourline blenny
نام علمی: Ecsenius aequalis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۲ تا ۱۱ متری آب‌های گرمسیری غرب اقیانوس آرام (در کرانه‌های کشورهای استرالیا و پاپوآ گینه‌ی نو در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۴/۳ سانتی‌متر
نگاره: Florent Charpin

نام: بلنی آلِن Allen's blenny
نام علمی: Ecsenius alleni
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱ تا ۳۵ متری آب‌های گرمسیری شرق اقیانوس هند (در کرانه‌های غربی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۳/۴ سانتی‌متر
نگاره: Rick Stuart-Smith

نام: بلنی استرالیایی Australian blenny
نام علمی: Ecsenius australianus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری غرب اقیانوس آرام (در کرانه‌های کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۶ سانتی‌متر
نگاره: Rick Stuart-Smith

نام: بلنی دلقک اکسِلراد Axelrod's clown blenny
نام علمی: Ecsenius axelrodi
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۳ تا ۳۶ متری آب‌های گرمسیری غرب مرکز اقیانوس آرام (در کرانه‌های کشور پاپوآ گینه‌ی نو و کشور جزیره‌ای جزایر سلیمان در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۵/۸ سانتی‌متر
نگاره: Jim Greenfield

نام: بلنی دلقک باندا Banda clown blenny
نام علمی: Ecsenius bandanus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۲ تا ۱۵ متری آب‌های گرمسیری غرب اقیانوس آرام (در کرانه‌های کشور اندونزی در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا)
اندازه: بدن به درازای ۳/۴ سانتی‌متر
نگاره: Andrew Green

نام: دندان‌شانه‌ای بَث Bath's comb-tooth
نام علمی: Ecsenius bathi
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۳ تا ۲۵ متری آب‌های گرمسیری غرب مرکز اقیانوس آرام (در کرانه‌های کشورهای اندونزی و مالزی در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا)
اندازه: بدن به درازای ۴/۴ سانتی‌متر
نگاره: Mark Rosenstein

نام: بلنی دورنگ Bicolor blenny
نام علمی: Ecsenius bicolor
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱ تا ۲۵ متری آب‌های گرمسیری اقیانوس‌های هند و آرام (در کرانه‌های کشور جزیره‌ای مالدیو در جنوب قاره‌ی آسیا تا جزیره‌های فینیکس وابسته به کشور کیریباتی در قاره‌ی اقیانوسیه و کرانه‌های جزیره‌های ریوکیوی کشور ژاپن در شرق قاره‌ی آسیا تا استرالیا و سراسر جزیره‌های میکرونزی در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۱۱ سانتی‌متر
نگاره: Rafi Amar

نام: بلنی مرجانی دوخال Twinspot coralblenny
نام علمی: Ecsenius bimaculatus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱ تا ۱۵ متری آب‌های گرمسیری غرب اقیانوس آرام (در کرانه‌های کشور فیلیپین و شمال شرقی جزیره‌ی بورنئو در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا)
اندازه: بدن به درازای ۴/۵ سانتی‌متر
نگاره: Jim Greenfield

نام: بلنی دِنتِکس Dentex Blenny
نام علمی: Ecsenius dentex
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۴ متری آب‌های گرمسیری غرب اقیانوس هند (در کرانه‌های کشورهای پیرامون دریای سرخ و شاخاب عقبه در شرق قاره‌ی آفریقا)
اندازه: بدن به درازای ۴/۸ سانتی‌متر
نگاره: Rafi Amar

نام: دندان‌شانه‌ای دوپوشش Twocoat coralblenny
نام علمی: Ecsenius dilemma
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱ تا ۳۴ متری آب‌های گرمسیری غرب اقیانوس آرام (در کرانه‌های کشور فیلیپین در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا)
اندازه: بدن به درازای ۳/۱ سانتی‌متر
نگاره: Mark Rosenstein

نام: بلنی دلقک فیجی Fiji clown blenny
نام علمی: Ecsenius fijiensis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۲۴ متری آب‌های گرمسیری غرب مرکز اقیانوس آرام (در کرانه‌های کشور جزیره‌ای فیجی در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۳/۹ سانتی‌متر
نگاره: Mark Rosenstein

گونه‌های خانواده‌ی بلنی‌ماهیان دندان‌شانه‌ای (بخش نخست) - (بخش دوم) - (بخش سوم) - (بخش چهارم)

بن‌مایگان: wikipedia - animaldiversity - fishbase
گردآوری: فرتورچین