خانوادهی سمندران بیشش Plethodontidae، خانوادهای از زیرراستهی سمندرسانیان پیشرفته، از راستهی دُمدارسانان و از ردهی دوزیستان هستند. در این نوشته که به بخش پنجم خانوادهی سمندران بیشش میپردازد با ۲۸ گونه (از ۲۲۴ گونه) آشنا میشویم.
دنبالهی زیرخانوادهی Hemidactyliinae
دنبالهی سردهی سمندرهای کِرمی Oedipina
نام: سمندر کرمی پیکو بونیتو Pico Bonito worm salamander
نام علمی: Oedipina petiola
پایندگی: گونهی رو به نابودی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای پارک ملی پیکو بونیتو در کشور هندوراس در آمریکای مرکزی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۴/۳ سانتیمتر برای نرها، دُم دو تا سه برابر این اندازه
نام: سمندر کرمی پنهان Cryptic worm salamander
نام علمی: Oedipina pseudouniformis
پایندگی: گونهی دارای کمبود داده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای دشت نمناک و کوهستانی نمناک گرمسیری یا نیمهگرمسیری، کشتزارها و جنگلهای پیشین ویران شدهی کشورهای کاستاریکا و نیکاراگوئه در آمریکای مرکزی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۵ سانتیمتر برای نرها، دُم دو تا سه برابر این اندازه
نام: سمندر کرمی درنده Savage's worm salamander
نام علمی: Oedipina savagei
پایندگی: گونهی آسیبپذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کوهستانی نمناک گرمسیری یا نیمهگرمسیری کشورهای کاستاریکا و پاناما در آمریکای مرکزی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۳/۶ تا ۳/۹ سانتیمتر برای نرها و ۳/۴ تا ۳/۹ سانتیمتر برای مادهها، دُم ۱/۵ برابر این اندازه
نام: سمندر کرمی کوسوکو Cusuco worm salamander
نام علمی: Oedipina tomasi
پایندگی: گونهی رو به نابودی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای پارک ملی کوسوکو در کشور هندوراس در آمریکای مرکزی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۵/۸ سانتیمتر برای نرها و ۶/۳ سانتیمتر برای مادهها، دُم دو برابر این اندازه
سردهی سمندرهای جویباری دروغین Pseudoeurycea
نام: سمندر جویباری دروغین فیرشاین Firschein's false brook salamander
نام علمی: Pseudoeurycea firscheini
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کاج-بلوط و جنگلهای ابر ایالت وراکروز در شرق کشور مکزیک در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۶ سانتیمتر، دُم کموبیش همین اندازه
نام: سمندر جویباری دروغین خورهای Leprous false brook salamander
نام علمی: Pseudoeurycea leprosa
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کوهستانی نمناک گرمسیری یا نیمهگرمسیری ایالتهای وراکروز، پوئبلا، مورلوس، مخیکو، گوئررو و اوآخاکا در کشور مکزیک در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۶/۵ سانتیمتر، دُم کموبیش همین اندازه
نام: سمندر کرمی وراکروز Veracruz worm salamander
نام علمی: Pseudoeurycea lineola
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کاج-بلوط و کشتزارهای ایالت وراکروز در شرق کشور مکزیک در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۳/۵ تا ۴/۳ سانتیمتر برای نرها و ۳/۴ تا ۴/۴ سانتیمتر برای مادهها، دُم به درازای ۷/۱ تا ۷/۳ سانتیمتر
نام: سمندر جویباری دروغین دُمدراز Longtail false brook salamander
نام علمی: Pseudoeurycea longicauda
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کوهستانی نمناک گرمسیری یا نیمهگرمسیری شرق ایالت میچوآکان و غرب ایالت مخیکو در کشور مکزیک در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۶/۵ سانتیمتر، دُم کموبیش همین اندازه
نام: سمندر جویباری دروغین سبیلدار Mustache false brook salamander
نام علمی: Pseudoeurycea mystax
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کاج-بلوط و جنگلهای آربوس ایالت اوآخاکا در جنوب کشور مکزیک در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۵ سانتیمتر، دُم ۸۰ درصد این اندازه
نام: سمندر جویباری دروغین شاهی Royal false brook salamander
نام علمی: Pseudoeurycea rex
پایندگی: گونهی آسیبپذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای جنوب شرقی ایالت چیاپاس کشور مکزیک و غرب گواتمالا در آمریکای مرکزی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۴/۶ سانتیمتر برای نرها و ۴/۹ سانتیمتر برای مادهها، دُم کموبیش همین اندازه
سردهی سمندرهای سرخ Pseudotriton
نام: سمندر گِل Mud salamander
نام علمی: Pseudotriton montanus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: باتلاقها، خلاشها، چشمهها و جویبارهای ایالتهای آلاباما، دلاور، فلوریدا، جورجیا، کنتاکی، لوئیزیانا، مریلند، میسیسیپی، کارولینای شمالی، نیوجرسی، پنسیلوانیا، کارولینای جنوبی، تنسی، ویرجینیا و ویرجینیای غربی در شرق کشور آمریکا در آمریکای شمالی
اندازه: بدن به درازای ۷/۵ تا ۱۶ سانتیمتر، دُم ۴۰ درصد درازای بدن (آشنایی بیشتر با سمندر گِل)
نام: سمندر سرخ Red salamander
نام علمی: Pseudotriton ruber
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای معتدل، جویبارهای کوچک، آبگیرها، درختزارها، درختچهزارهای معتدل و چشمههای آب شیرین ایالتهای آلاباما، فلوریدا، جورجیا، ایندیانا، کنتاکی، لوئیزیانا، مریلند، میسیسیپی، کارولینای شمالی، نیوجرسی، نیویورک، پنسیلوانیا، کارولینای جنوبی، تنسی، ویرجینیا و ویرجینیای غربی در شرق کشور آمریکا در آمریکای شمالی
اندازه: بدن به درازای ۱۱ تا ۱۸ سانتیمتر، دُم ۳۸ درصد درازای بدن (آشنایی بیشتر با سمندر سرخ)
سردهی Stereochilus
نام: سمندر چندخط Many-lined salamander
نام علمی: Stereochilus marginatus
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقههای سنگی کوهستان بلو ریج در ایالت کارولینای شمالی در شرق کشور آمریکا در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۴/۹ تا ۵/۹ سانتیمتر برای نرها و ۵/۳ تا ۶ سانتیمتر برای مادهها، دُم کموبیش همین اندازه
سردهی سمندرهای ریز یا کوتوله Thorius
نام: سمندر سرو سن فلیپ Cerro San Felipe salamander
نام علمی: Thorius pulmonaris
پایندگی: گونهی رو به نابودی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای برگریز ایالت اوآخاکا در جنوب کشور مکزیک در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۲/۷ سانتیمتر، دُم به درازای ۳/۶ سانتیمتر
نام: سمندر کوتولهی تِیلور Taylor's pigmy salamander
نام علمی: Thorius troglodytes
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کاج-بلوط ایالت وراکروز در شرق کشور مکزیک در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۲/۴ سانتیمتر برای نرها و ۲/۵ سانتیمتر برای مادهها، دُم بلندتر از این اندازه
سردهی Urspelerpes
نام: سمندر بینیلکهای Patch-nosed salamander
نام علمی: Urspelerpes brucei
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقههای سنگی کوهستان بلو ریج در ایالتهای جورجیا و کارولینای جنوبی در جنوب شرقی کشور آمریکا در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۲/۵ تا ۲/۶ سانتیمتر، دُم کموبیش همین اندازه
زیرخانوادهی Plethodontinae
سردهی سمندرهای بالارو Aneides
نام: سمندر سبز Green salamander
نام علمی: Aneides aeneus
پایندگی: گونهی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کوهستانی نمناک ایالتهای اوهایو، ایندیانا، پنسیلوانیا، مریلند، ویرجینیای غربی، ویرجینیا، کنتاکی، کارولینای شمالی، کارولینای جنوبی، تنسی، جورجیا، آلاباما و میسیسیپی در شرق کشور آمریکا در آمریکای شمالی
اندازه: بدن به درازای ۸/۳ تا ۱۲/۵ سانتیمتر، دُم یک دوم درازای بدن (آشنایی بیشتر با سمندر سبز)
نام: سمندر سبز هیکوری نات گورج Hickory Nut Gorge green salamander
نام علمی: Aneides caryaensis
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلها و منطقههای سنگی کوهستان بلو ریج در ایالت کارولینای جنوبی در جنوب شرقی کشور آمریکا در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۴/۹ تا ۵/۹ سانتیمتر برای نرها و ۵/۳ تا ۶ سانتیمتر برای مادهها، دُم کموبیش همین اندازه
نام: سمندر ابری Clouded salamander
نام علمی: Aneides ferreus
پایندگی: گونهی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای معتدل شمال ایالت کالیفرنیا و غرب اورگن در غرب کشور آمریکا در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۶/۵ سانتیمتر، دُم به درازای ۴/۵ سانتیمتر
نام: سمندر سیاه خالدار Speckled black salamander
نام علمی: Aneides flavipunctatus
پایندگی: گونهی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای معتدل و چمنزارهای معتدل ایالت کالیفرنیا در جنوب غربی کشور آمریکا در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۶/۴ تا ۸ سانتیمتر برای نرها و ۶/۳ تا ۷/۸ سانتیمتر برای مادهها، دُم کموبیش همین اندازه (آشنایی بیشتر با سمندر سیاه خالدار)
نام: سمندر کوهستان ساکرامِنتو Sacramento Mountain salamander
نام علمی: Aneides hardii
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای مخلوط منطقههای کوهستانی ایالت نیومکزیکو در جنوب کشور آمریکا در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۴ تا ۵/۸ سانتیمتر، دُم کموبیش همین اندازه
نام: سمندر سیاه شاستا Shasta black salamander
نام علمی: Aneides iecanus
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای پیرامون دریاچهی شاستا در شهرستان شاستا در شمال ایالت کالیفرنیای کشور آمریکا در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۷ تا ۸/۲ سانتیمتر برای نرها و ۶/۱ تا ۷/۹ سانتیمتر برای مادهها، دُم کموبیش همین اندازه
نام: سمندر سیاه کلِمِت Klamath black salamander
نام علمی: Aneides klamathensis
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای شمال ایالت کالیفرنیا و جنوب اورگن در غرب کشور آمریکا در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۶/۸ تا ۸/۱ سانتیمتر برای نرها و ۶/۵ تا ۸/۵ سانتیمتر برای مادهها، دُم کموبیش همین اندازه
نام: سمندر درختی Arboreal salamander
نام علمی: Aneides lugubris
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کرانههای غربی ایالت کالیفرنیا در جنوب غربی کشور آمریکا و شمال غربی ایالت باخا کالیفرنیا در شمال غربی مکزیک در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۶/۵ تا ۱۰ سانتیمتر، دُم کموبیش همین اندازه (آشنایی بیشتر با سمندر درختی)
نام: سمندر سیاه سانتا کروز Santa Cruz black salamander
نام علمی: Aneides niger
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای دشت نمناک و کوهستانی نمناک شهرستانهای سن ماتئو، سانتا کروز و سانتا کلارا در غرب ایالت کالیفرنیا در جنوب غربی کشور آمریکا در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۶/۹ تا ۸/۶ سانتیمتر برای نرها و ۵/۸ تا ۷/۴ سانتیمتر برای مادهها، دُم ۸۰ درصد این اندازه
نام: سمندر سرگردان Wandering salamander
نام علمی: Aneides vagrans
پایندگی: گونهی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای معتدل ایالت بریتیش کلمبیا در جنوب غرب کانادا و ایالت کالیفرنیا در جنوب غربی کشور آمریکا در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۷/۶ سانتیمتر، دُم به درازای ۵/۴ سانتیمتر
سردهی سمندرهای تیره Desmognathus
نام: سمندر تیرهی کامبرلند Cumberland dusky salamander
نام علمی: Desmognathus abditus
پایندگی: گونهی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای معتدل و رودهای فلات کامبرلند در ایالت تنسی در شرق کشور آمریکا در آمریکای شمالی
اندازه: -
نام: سمندر تیرهی نشت Seepage salamander
نام علمی: Desmognathus aeneus
پایندگی: گونهی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای معتدل، رودها و چشمههای آب شیرین جنوب غربی ایالت کارولینای شمالی، شرق تنسی، شمال جورجیا و شمال آلاباما در جنوب شرقی کشور آمریکا در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۴/۴ تا ۵/۷ سانتیمتر، دُم کموبیش همین اندازه
گونههای خانوادهی سمندران بیشش (بخش نخست) - (بخش دوم) - (بخش سوم) - (بخش چهارم) - (بخش پنجم) - (بخش ششم) - (بخش هفتم) - (بخش هشتم)
بنمایگان: wikipedia - animaldiversity - amphibiaweb
گردآوری: فرتورچین