جانوران مهره‌دار - خزندگان: گونه‌های خانواده‌ی شاخی‌مارمولکان (بخش سوم)

جانوران مهره‌دار - خزندگان: گونه‌های خانواده‌ی شاخی‌مارمولکان (بخش سوم)

خانواده‌ی شاخی‌مارمولکان Phrynosomatidae، خانواده‌ای از زیرراسته‌ی مارمولک‌سانیان، از راسته‌ی پولک‌داران و از رده‌ی خزندگان هستند. در این نوشته که به بخش سوم خانواده‌ی شاخی‌مارمولکان می‌پردازد با ۲۷ گونه (از ۸۳ گونه) آشنا می‌شویم.

 

دنباله‌ی سرده‌ی مارمولک‌های خاردار Sceloporus

 

مارمولک زمردی اِشمیت

نام: مارمولک زمردی اِشمیت Schmidt's emerald lizard
نام علمی: Sceloporus schmidti
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: کشور هندوراس در آمریکای مرکزی
اندازه: -

نگاره: Andrew Snyder

 

مارمولک پولک‌زبر یوکاتان

نام: مارمولک پولک‌زبر یوکاتان Yucatecan rough-scaled lizard
نام علمی: Sceloporus serrifer
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ایالت تگزاس کشور آمریکا و شرق مکزیک در آمریکای شمالی و کشورهای گواتمالا و بلیز در آمریکای مرکزی
اندازه: -

نگاره: Christoph Lorse

 

مارمولک خاردار دُم‌دراز

نام: مارمولک خاردار دُم‌دراز Longtail spiny lizard
نام علمی: Sceloporus siniferus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: کشور گواتمالا در آمریکای مرکزی و جنوب مکزیک در جنوب آمریکای شمالی
اندازه: -

نگاره: Chuck Heikkinen & Delia Unson

 

مارمولک درمنه‌ی اِسلِوین

نام: مارمولک درمنه‌ی اِسلِوین Slevin's bunchgrass lizard
نام علمی: Sceloporus slevini
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: چمن‌زارها و جنگل‌های جنوب شرقی ایالت آریزونای کشور آمریکا و ایالت‌های چی‌واوا، شمال دورانگو، شمال شرقی سینالوآ و شرق سونورای مکزیک در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۶ تا ۷ سانتی‌متر، دُم کم‌وبیش همین اندازه

نگاره: Noah K. Fields

 

مارمولک زمردی بوکورت

نام: مارمولک زمردی بوکورت Bocourt's emerald lizard
نام علمی: Sceloporus smaragdinus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ایالت چیاپاس در جنوب شرقی کشور مکزیک در جنوب آمریکای شمالی و کشور گواتمالا در آمریکای مرکزی
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۸/۵ سانتی‌متر، دُم کم‌وبیش همین اندازه

نگاره: Joffrey

 

مارمولک شکم‌رُز اِسمیت

نام: مارمولک شکم‌رُز اِسمیت Smith's rosebelly lizard
نام علمی: Sceloporus smithi
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ایالت‌های چیاپاس و اوآخاکا در جنوب کشور مکزیک در آمریکای مرکزی
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۷/۱ سانتی‌متر، دُم کم‌وبیش همین اندازه

نگاره: Alejandrocalzada

 

مارمولک خاردار مکزیکی

نام: مارمولک خاردار مکزیکی Mexican spiny lizard
نام علمی: Sceloporus squamosus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ایالت چیاپاس در جنوب شرقی کشور مکزیک در جنوب آمریکای شمالی و کشورهای گواتمالا، السالوادور، نیکاراگوئه، کاستاریکا و هندوراس در آمریکای مرکزی
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۸/۵ سانتی‌متر، دُم کم‌وبیش همین اندازه

نگاره: Juan D

 

مارمولک خاردار زمردی گواتمالایی

نام: مارمولک خاردار زمردی گواتمالایی Guatemalan emerald spiny lizard
نام علمی: Sceloporus taeniocnemis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ایالت چیاپاس در جنوب شرقی کشور مکزیک در جنوب آمریکای شمالی و کشور گواتمالا در آمریکای مرکزی
اندازه: -

نگاره: Todd Pierson

 

مارمولک شکم‌رُز تیپن

نام: مارمولک شکم‌رُز تیپن Teapen rosebelly lizard
نام علمی: Sceloporus teapensis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنوب کشور مکزیک در جنوب آمریکای شمالی و کشورهای گواتمالا و بلیز در آمریکای مرکزی
اندازه: -

نگاره: Jerry Oldenettel

 

مارمولک فنس فلات

نام: مارمولک فنس فلات Plateau fence lizard
نام علمی: Sceloporus tristichus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درخت‌زارها و منطقه‌های سنگی ایالت‌های آریزونا، یوتا، نوادا، غرب کلرادو و شمال غربی نیومکزیکو کشور آمریکا در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۶/۷ سانتی‌متر، دُم کم‌وبیش همین اندازه

نگاره: Rye Jones

 

مارمولک فنس شرقی

نام: مارمولک فنس شرقی Eastern fence lizard
نام علمی: Sceloporus undulatus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: چمن‌زارها، درختچه‌زارها، درخت‌زارها و لبه‌ی جنگل‌های شرق کشور آمریکا و ایالت‌های چی‌واوا، شمال شرقی دورانگو، کواویلا، شمال غربی نوئوو لئون و شمال ساکاتکاس در شمال کشور مکزیک در آمریکای شمالی
اندازه: وزن ۱۵ گرم، بدن به درازای ۹ تا ۱۹ سانتی‌متر، دُم بیش از یک دوم درازای بدن

نگاره: Jake M Hutton
(آشنایی بیشتر با مارمولک فنس شرقی)

 

مارمولک خاردار پشت‌زرد

نام: مارمولک خاردار پشت‌زرد Yellow-backed spiny lizard
نام علمی: Sceloporus uniformis
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: بیابان‌ها، دشت‌های نیمه‌خشک، دامنه‌های کوهستانی و درخت‌زارهای کرانه‌ی رودهای ایالت‌های کالیفرنیا، نوادا، غرب آریزونا و جنوب غربی یوتا در جنوب غربی کشور آمریکا در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۱۴ سانتی‌متر برای نرها و ۱۱/۱ سانتی‌متر برای ماده‌ها، دُم کمی بلندتر از این اندازه

نگاره: Spencer Dybdahl Riffle
(آشنایی بیشتر با مارمولک خاردار پشت‌زرد)

 

مارمولک شکم‌رُز

نام: مارمولک شکم‌رُز Rosebelly lizard
نام علمی: Sceloporus variabilis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ایالت‌های کواویلا، نوئوو لئون، تامائولیپاس، وراکروز، یوکاتان و کرتارو کشور مکزیک در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۵/۴ سانتی‌متر، دُم ۱/۵ برابر این اندازه

نگاره: Naturgucker.de

 

مارمولک فلات راه‌راه

نام: مارمولک فلات راه‌راه Striped plateau lizard
نام علمی: Sceloporus virgatus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقه‌های سنگی و چمن‌زارهای جنگل‌های معتدل و گرم‌دشت‌های نمناک جنوب شرقی ایالت آریزونا و جنوب غربی ایالت نیو مکزیکو در کشور آمریکا و ایالت‌های سونورا، چی‌واوا و سینالوآ در کشور مکزیک در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۷/۲ سانتی‌متر، دُم کم‌وبیش همین اندازه

نگاره: Alice Abela

 

مارمولک درختچه‌ای فلوریدا

نام: مارمولک درختچه‌ای فلوریدا Florida scrub lizard
نام علمی: Sceloporus woodi
پایندگی: گونه‌ی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختچه‌زارهای شنی کاج و بلوط همیشه‌سبز ایالت فلوریدا در جنوب شرقی کشور آمریکا در آمریکای شمالی
اندازه: بدن به درازای ۱۳ سانتی‌متر، دُم بیش از یک دوم درازای بدن

نگاره: Jake Scott

 

سرده‌ی مارمولک‌های ریش‌ریش‌انگشت Uma

 

مارمولک ریش‌ریش‌انگشت دره‌ی کواچلا

نام: مارمولک ریش‌ریش‌انگشت دره‌ی کواچلا Coachella Valley fringe-toed lizard
نام علمی: Uma inornata
پایندگی: گونه‌ی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: دره‌ی کواچلا در بیابان کلرادو در جنوب شرقی ایالت کالیفرنیای کشور آمریکا در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۷ تا ۱۲/۴ سانتی‌متر، دُم کم‌وبیش همین اندازه

نگاره: Todd Battey
(آشنایی بیشتر با مارمولک ریش‌ریش‌انگشت دره‌ی کواچلا)

 

مارمولک ریش‌ریش‌انگشت بیابان کلرادو

نام: مارمولک ریش‌ریش‌انگشت بیابان کلرادو Colorado Desert fringe-toed lizard
نام علمی: Uma notata
پایندگی: گونه‌ی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: بیابان کلرادو در جنوب شرقی ایالت کالیفرنیا و جنوب غربی ایالت آریزونای کشور آمریکا و جنوب شرقی ایالت باخا کالیفرنیای کشور مکزیک در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۷ تا ۱۲/۲ سانتی‌متر، دُم کم‌وبیش همین اندازه

نگاره: Colin Barrows

 

مارمولک ریش‌ریش‌انگشت تَلماسه‌ی موهاک

نام: مارمولک ریش‌ریش‌انگشت تَلماسه‌ی موهاک Mohawk Dunes fringe-toed lizard
نام علمی: Uma thurmanae
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: تپه‌های ماسه‌ای کوهستان موهاک در ایالت آریزونای کشور آمریکا در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۶/۸ سانتی‌متر، دُم به درازای ۷/۷ سانتی‌متر

نگاره: Timothy Cota

 

مارمولک ریش‌ریش‌انگشت موهاوی

نام: مارمولک ریش‌ریش‌انگشت موهاوی Mojave fringe-toed lizard
نام علمی: Uma scoparia
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: تپه‌های ماسه‌ای بیابان موهاوی در جنوب شرقی ایالت کالیفرنیای کشور آمریکا در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۷ تا ۱۱/۴ سانتی‌متر، دُم کم‌وبیش همین اندازه

نگاره: Greg Schechter

 

سرده‌ی مارمولک‌های درختی Urosaurus

 

مارمولک درختی جزیره‌ی سوکورو

نام: مارمولک درختی جزیره‌ی سوکورو Socorro Island tree lizard
نام علمی: Urosaurus auriculatus
پایندگی: گونه‌ی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جزیره‌ی سوکورو وابسته به کشور مکزیک در غرب آمریکای جنوبی
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۶/۵ سانتی‌متر، دُم تا ۲ برابر این اندازه

نگاره: Vevico.wordpress

 

مارمولک درختی گرمسیری

نام: مارمولک درختی گرمسیری Tropical tree lizard
نام علمی: Urosaurus bicarinatus
پایندگی: گونه‌ی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ایالت‌های چیاپاس، گوئررو، سونورا، اوآخاکا، دورانگو، آگوئاسکالینتس، خالیسکو، پوئبلا، مورلوس و میچوآکان کشور مکزیک در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۵/۲ سانتی‌متر، دُم تا ۲ برابر این اندازه

نگاره: Scott Trageser

 

مارمولک درختی جزیره‌ی کلاریون

نام: مارمولک درختی جزیره‌ی کلاریون Clarion Island tree lizard
نام علمی: Urosaurus clarionensis
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جزیره‌ی کلاریون وابسته به کشور مکزیک در غرب آمریکای جنوبی
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۵ تا ۵/۴ سانتی‌متر، دُم تا ۲ برابر این اندازه

نگاره: -

 

مارمولک فرچه‌ای دُم‌دراز غربی

نام: مارمولک فرچه‌ای دُم‌دراز غربی Western long-tailed brush lizard
نام علمی: Urosaurus graciosus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: بیابان‌های موهاوی و سونورا در ایالت‌های کالیفرنیا، آریزونا و نوادا در جنوب غربی کشور آمریکا و ایالت‌های باخا کالیفرنیا و سونورای کشور مکزیک در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۴/۷ تا ۶/۶ سانتی‌متر، دُم تا ۲ برابر این اندازه

نگاره: Gary Nafis

 

مارمولک فرچه‌ای باخا کالیفرنیا

نام: مارمولک فرچه‌ای باخا کالیفرنیا Baja California brush lizard
نام علمی: Urosaurus nigricauda
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ایالت کالیفرنیا در جنوب غربی کشور آمریکا و ایالت‌های باخا کالیفرنیا و باخا کالیفرنیا سور در شمال غربی مکزیک در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۴/۲ سانتی‌متر، دُم تا ۲ برابر این اندازه

نگاره: Jake Scott

 

مارمولک درختی آراسته

نام: مارمولک درختی آراسته Ornate tree lizard
نام علمی: Urosaurus ornatus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درخت‌زارهای کرانه‌های رودها و منطقه‌های سنگی ایالت‌های آریزونا، تگزاس، نیومکزیکو، یوتا، غرب کلرادو، جنوب نوادا و جنوب شرقی کالیفرنیا در جنوب غربی کشور آمریکا و ایالت‌های سونورا، چی‌واوا، کواویلا و سینالوآ در شمال مکزیک در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۳/۸ تا ۵/۹ سانتی‌متر، دُم تا ۲ برابر این اندازه

نگاره: Jason Penney
(آشنایی بیشتر با مارمولک درختی آراسته)

 

سرده‌ی مارمولک‌های پهلوخال‌دار Uta

 

مارمولک پهلوخال‌دار جزیره‌ی سانتا کاتالینا

نام: مارمولک پهلوخال‌دار جزیره‌ی سانتا کاتالینا Isla Santa Catalina side-blotched lizard
نام علمی: Uta squamata
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جزیره‌ی سانتا کاتالینا وابسته به کشور مکزیک در خلیج کالیفرنیا در غرب آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۵/۶ سانتی‌متر، دُم تا ۲ برابر این اندازه

نگاره: Scott Trageser

 

مارمولک پهلوخال‌دار معمولی

نام: مارمولک پهلوخال‌دار معمولی Common side-blotched lizard
نام علمی: Uta stansburiana
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقه‌های سنگی با پوشش گیاهی پراکنده‌ی بیابان‌ها و منطقه‌های نیمه‌خشک ایالت‌های آریزونا، غرب تگزاس، نیومکزیکو، جنوب یوتا، نوادا و جنوب شرقی کالیفرنیا در غرب کشور آمریکا و ایالت‌های سونورا، چی‌واوا، شمال دورانگو، کواویلا، باخا کالیفرنیا و باخا کالیفرنیا سور در شمال مکزیک در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۳/۸ تا ۶/۳ سانتی‌متر، دُم تا ۲ برابر این اندازه

نگاره: Scott Trageser
(آشنایی بیشتر با مارمولک پهلوخال‌دار معمولی)

 

گونه‌های خانواده‌ی شاخی‌مارمولکان (بخش نخست) - (بخش دوم) - (بخش سوم)

 

بن‌مایگان: wikipedia - animaldiversity
گردآوری: فرتورچین

۵
از ۵
۱۱ مشارکت کننده